น้ำมันมะพร้าวรักษาโรคอัลไซเมอร์ได้จริงหรือ

โดย : ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา

จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์

น้ำมันมะพร้าว (coconut oil) ได้จากการสกัดแยกน้ำมันจากเนื้อผลของต้นมะพร้าว (Cocos nucifera) ตระกูลปาล์ม ที่แพร่หลายกันขณะนี้
คือ น้ำมันมะพร้าวที่ใช้การสกัดแยก โดยไม่ผ่านกระบวนการที่ใช้ความร้อนสูง และไม่ผ่านกระบวนการแปรรูปทางเคมี ที่เรียกว่า virgin coconut oil โดยใช้วิธีบีบเย็น     เป็นต้น ตัวประกอบหลักเป็นกรดไขมันขนาดปานกลาง (medium chain) ไตรกลีเซอไรด์ ซึ่งส่วนมากคือ lauric acid แต่ก็มี caprylic, myristic และ palmitic acid อยู่ด้วย น้ำมันมะพร้าวที่จำหน่ายในสหรัฐและบรรยายสรรพคุณว่าดีสำหรับโรคสมองฝ่ออัลไซเมอร์มี caprylic triglyceride เป็นสำคัญ
 

ส่วนที่ใช้อ้างหรือนำมาอธิบายถึงคุณงามความดีคือ การที่น้ำมันมะพร้าวป้อนสารคีโตน (ketones) ให้สมอง โดยให้สมองใช้คีโตน แทนน้ำตาลกลูโคส โดยมีความเชื่อว่าโรคอัลไซเมอร์คือ “เบาหวานของสมอง” และสมองเบาหวานนี้จะใช้คีโตนได้ดีกว่ากลูโคส และตั้งสมมติฐานว่าคีโตนจะช่วยลดความเสียหายในเซลล์สมองที่เกิดขึ้นจากมวลอนุมูลอิสระ รวมทั้งจากสารอักเสบที่เป็นตัวการของโรคอัลไซเมอร์ และป้องกันการเกิดตะกอนโปรตีน amyloid ที่เป็นลักษณะสำคัญของโรค   ในธรรมชาติตามปกติ พลังงานจะได้จากกลูโคส เมื่อกลูโคสขาดแคลน ตับจะเป็นตัวสร้างคีโตน (ในรูปของ acetoacetate และ beta-hydroxybutyric acid) ให้เป็นแหล่งพลังงานแทน   สมองจะไม่เหมือนกับหัวใจหรือกล้ามเนื้อ โดยที่จะใช้กรดไขมันเป็นพลังงานโดยตรงไม่ได้ จะใช้ได้แต่กลูโคสหรือคีโตน
 

การให้อาหารที่มีคีโตนมาก (ketogenic diet) คือประกอบด้วยแป้งและโปรตีนน้อยสุดโดยมีไขมันเป็นหลัก ในทางการแพทย์นั้นมีที่ใช้ในโรคลมชักบางชนิดที่ดื้อยาโดยเฉพาะในเด็ก แต่มีผลข้างเคียงทางกระเพาะอาหารและลำไส้ ทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียนมาก สำหรับกรดไขมัน กรดไขมันขนาดปานกลางไตรกลีเซอไรด์ จะบริโภคได้ง่ายกว่าอาหารคีโตนดังข้างต้น และจะสามารถกินได้พร้อมกับแป้ง โดยที่ให้คีโตนได้เหมือนกัน
 

การศึกษาการใช้อาหารคีโตนในโรคอัลไซเมอร์ให้ผลน่าสนใจ โดยเป็นการทดลองในหนู 2 รายงานในปี 2005 และ 2011 ในสุนัข 1 รายงาน (2008) และในคนที่เริ่มมีอาการหลงลืม MCI (Mild cognitive impairment) ในปี 2012 ซึ่งมีผู้ป่วยในการศึกษา 23 ราย ได้รับอาหารที่มีแป้งหรือคาร์โบโฮเดรทต่ำ ซึ่งจะเหนี่ยวนำให้มีการสร้างคีโตน พบว่าจะมีความจำดีกว่าคนที่ได้อาหารแป้งสูง ซึ่งคล้ายคลึงกับรายงานในปี 2004 กับผู้ป่วย MCI และที่เป็นอัลไซเมอร์แล้ว โดยให้เครื่องดื่มที่มีกรดไขมันขนาดปานกลางไตรกลีเซอไรด์ จะพบว่ามีค่าการวัดความจำดีขึ้นบ้าง โดยแปรตามระดับของ beta-hydroxybutyric acid ที่สูงขึ้น
 

สำหรับการใช้น้ำมันมะพร้าวกับโรคอัลไซเมอร์มีแต่รายงานของผลิตภัณฑ์ชื่อ Axona (AC-1202) ของอเมริกาเท่านั้นในปี 2009, 2011และ 2012 ในผู้ป่วยอัลไซเมอร์ความรุนแรงน้อยถึงปานกลาง 152 ราย ใช้ผลิตภัณฑ์ AC-1202 ที่ 10-20 กรัมต่อวัน ไป 90 วัน ณ วันที่ 45 กลุ่มที่ได้รับน้ำมันมะพร้าวมีระดับการทดสอบดีขึ้น แต่ในวันที่ 90 คะแนนกลับมาเท่ากันในกลุ่มที่ได้และไม่ได้น้ำมันมะพร้าว รวมทั้งวันที่ 104 หลังจากหยุดการกินน้ำมันมะพร้าวไปแล้ว  อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยอัลไซเมอร์ ที่ไม่มียีน apolipoprotein E กลับพบว่าน้ำมันมะพร้าวเสริมความจำให้ดีขึ้นที่การทดลองทุกระยะ
 

ถึงแม้ว่าผลที่ได้จะน่าสนใจ บริษัทผู้ผลิต Axona ตัดสินใจที่จะไม่ศึกษาระยะหรือ phase ที่สาม ซึ่งจะเป็นขั้นตัดสินชี้ขาดว่าดีจริงๆหรือไม่ โดยหันมาผลิตเป็นอาหารทางการแพทย์แทน (medical food) ทำให้ขาดข้อสรุปที่ชัดเจนว่าควรได้ผลจริงหรือไม่ในการใช้กับผู้ป่วยอัลไซเมอร์
 

ทั้งน้ำมันมะพร้าวทั่วไปและผลิตภัณฑ์ Axona เป็นสารที่ให้ทั้ง พลังงานและไขมันอิ่มตัวสูง ทั้งนี้ต้องระวังในเรื่องน้ำหนักตัว และระดับไขมันในเลือด แม้ว่าจะมีรายงานว่าน้ำมันมะพร้าวไม่กระทบกับระดับไขมันหรือทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มก็ตาม ถึงปัจจุบันทั้งน้ำมันมะพร้าวและ Axona ยังไม่ได้รับการรับรองหรือสนับสนุนให้ใช้ในผู้ป่วยสมองเสื่อม แต่ถ้าผู้ป่วยหรือครอบครัวต้องการใช้  ก็จำเป็นที่จะต้องบอกถึงที่มาและหลักฐาน   ผลข้างเคียงคือท้องเสีย ไขมันสูงในเลือด และต้องย้ำถึงความไม่ชัดเจนเด็ดขาดในการพิสูจน์ถึงสรรพคุณและประสิทธิภาพของน้ำมันมะพร้าว ในอเมริกาสนนราคาของน้ำมันมะพร้าวจะตกประมาณ 12 ดอลลาร์ต่อขนาด 16 ออนซ์ (ประมาณ 480 ซีซี) และ Axona ตกประมาณ 85 ดอลลาร์ต่อเดือน
 

จะใช้หรือไม่ใช้ หมอคงตอบไม่ได้นะครับ หมอคงให้ได้แต่หลักฐานที่หาได้ดีที่สุดสำหรับน้ำมันมะพร้าว แต่ที่แน่ๆไอศกรีมกะทิ และน้ำมะพร้าวนี้ของชอบแน่นอน และค่อยไปลดไขมันในตอนหลัง ถ้าไม่เป็นโรคหัวใจตายซะก่อน

สำนักงานบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน