รายงานจากวอชิงตัน

รายงานจากวอชิงตัน

โดย : ดร.ไสว บุญมา

จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์

เมื่อส่งบทความนี้ในตอนเย็นวันอังคาร รัฐบาลกลางอเมริกันปิดสำนักงานส่วนใหญ่ไปกว่าหนึ่งสัปดาห์แล้ว

ณ วันนี้ยังไม่มีทีท่าว่าพรรครีพับลิกันซึ่งคุมสภาผู้แทนราษฎรและพรรคเดโมแครตซึ่งคุมทั้งวุฒิสภาและฝ่ายบริหารของรัฐบาลกลางจะตกลงกันได้ หากยังตกลงกันไม่ได้ สำนักงานเหล่านั้นต้องปิดต่อไปเนื่องจากรัฐบาลไม่มีงบประมาณปกติมาตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม แม้ประธานาธิบดีโอบามาจะงดการไปเยือนต่างประเทศในช่วงนี้เพื่อพยายามอย่างเต็มที่ในการแสวงหาข้อตกลงที่จะส่งผลให้ร่างกฎหมายงบประมาณผ่านรัฐสภา แต่ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ความคืบหน้าเกิดขึ้นในเพียงด้านเดียว นั่นคือ งบประมาณใหม่จะจ่ายค่าแรงย้อนหลังให้แก่พนักงานที่ต้องถูกพักงาน นักวิจารณ์ส่วนหนึ่งจึงเริ่มมองว่าความขัดแย้งครั้งนี้มีโอกาสยืดเยื้อสูง

ตามที่คอลัมน์นี้อ้างถึงเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา เหตุการณ์แบบนี้เคยเกิดขึ้นแล้ว 17 ครั้งและการปิดสำนักงานของรัฐบาลกลางครั้งหลังสุดเมื่อ 17 ปี่ก่อนยาวถึง 21 วัน อย่างไรก็ตาม ความขัดแย้งที่ผ่านๆ มาวางอยู่บนฐานของการไม่ลงตัวของผลประโยชน์ เมื่อนักการเมืองต่อรองผลประโยชน์ของกลุ่มต่างๆ ได้อย่างลงตัว งบประมาณก็ผ่านความเห็นชอบของทั้งฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร ความแตกต่างของครั้งนี้คือ มีอุดมการณ์ทางการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องโดยตรง ฉะนั้น โอกาสที่จะหาข้อตกลงกันได้ในเร็ววันจึงลดลง

อุดมการณ์ทางการเมืองที่เข้มข้นที่สุดเป็นของกลุ่มที่เรียกกันว่าขวาจัด กลุ่มนี้มีความเชื่ออย่างแน่นแฟ้นว่าปัญหาสารพัดของสหรัฐเกิดจากรัฐบาลเข้าไปจุ้นจ้านในชีวิตประจำวันของพลเมืองมากเกินไปรวมทั้งการใช้จ่ายและการเก็บภาษีสูงเกินพอดี โครงการที่กลุ่มนี้ต่อต้านมาตั้งแต่ครั้งยังเป็นร่างกฎหมายและนำมาใช้เป็นตัวประกันในการต่อสู้กับฝ่ายบริหารได้แก่โครงการประกันสุขภาพถ้วนหน้าซึ่งประธานาธิบดีโอบามาชูว่าเป็นงานชิ้นเอกของตน

ทั้งที่โครงการได้ผ่านรัฐสภาและถูกตราออกเป็นกฎหมายแล้วและมองได้ว่าประชาชนส่วนใหญ่ให้การสนับสนุนเนื่องจากพวกเขาเลือกประธานาธิบดีโอบามาให้บริหารประเทศต่อไปเป็นสมัยที่สอง แต่เนื่องจากโครงการจะเริ่มดำเนินงานได้ต้องอาศัยเงินงบประมาณของรัฐบาลกลาง ทางฝ่ายขวาจัดในรัฐสภาจึงเสนอให้ตัดงบประมาณที่จะให้แก่โครงการนั้นออกจากร่างกฎหมายงบประมาณที่จะเริ่มใช้ในวันที่ 1 ตุลาคม ด้วยเหตุนี้ นักวิจารณ์จำนวนมากจึงพากันมองว่านักการเมืองกลุ่มนั้นกำลังฆ่าตัวตายเพราะประชาชนส่วนใหญ่ไม่เห็นด้วย แต่พวกเขาทำลงไปเพราะยึดมั่นในอุดมการณ์แนวขวาจัดและเชื่อว่าฐานทางการเมืองของตนยังมั่นคง

ในระหว่างที่รัฐบาลกลางปิดสำนักงานส่วนใหญ่นี้ ผู้ที่ได้รับผลกระทบทันที่มีหลายกลุ่ม เนื่องจากพนักงานของรัฐที่ถูกพักงานจะได้รับค่าแรงย้อนหลัง กลุ่มนี้จึงยังดีกว่าผู้ขายอาหารและบริการให้แก่พนักงานเหล่านั้นและนักท่องเที่ยวโดยเฉพาะในกรุงวอชิงตัน ในจำนวนพนักงานของรัฐบาลกลางราว 8 แสนคนที่ถูกพักงาน กลุ่มใหญ่ที่สุดอยู่ในย่านกรุงวอชิงตันซึ่งแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวไปเยือนถึง 15 ล้านคน ศูนย์การประชุมสัมมนาและการท่องเที่ยวของกรุงวอชิงตันประเมินว่า นักท่องเที่ยวเหล่านั้นสร้างรายได้ให้วอชิงตันสัปดาห์ละกว่า 100 ล้านดอลลาร์ เนื่องจากผู้ขายอาหารและให้บริการจำนวนมากเป็นผู้ประกอบการขนาดเล็กซึ่งมีรายได้ไม่มากนัก การปิดสำนักงานของรัฐบาลกลางจึงสร้างปัญหาจำพวกชักหน้าไม่ถึงหลังให้แก่พวกเขาทันที เรื่องนี้จึงเป็นเสมือนการซ้ำเติมชาวอเมริกันส่วนหนึ่งซึ่งมีรายได้ไม่มากนักมาเป็นเวลานานแล้ว

ดังที่อ้างถึงเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ผลของการขยายตัวทางเศรษฐกิจส่วนใหญ่ไปตกอยู่ในมือของกลุ่มคนรวยเพราะพวกเขาเข้าถึงเทคโนโลยีและอำนาจซึ่งเอื้อให้พวกเขามีโอกาสมากว่าคนส่วนใหญ่ ด้วยเหตุนี้การกระจายรายได้ของสังคมอเมริกันจึงเลวร้ายเพิ่มขึ้นเรื่อยมา ร้ายยิ่งกว่านั้น นักวิจารณ์เชื่อกันว่าแนวโน้มนี้มีโอกาสสูงที่จะเลวร้ายต่อไปอีก ความเชื่อนี้ได้รับการตอกย้ำด้วยหนังสือเรื่องหนึ่งซึ่งได้รับความสนใจอย่างกว้างขวางหลังพิมพ์ออกมาเมื่อกลางเดือนกันยายนชื่อ Average Is Over : Powering America Beyond the Age of Stagnation เขียนโดยนักเศรษฐศาสตร์ชื่อดัง Tyler Cowen ประเด็นหลักของหนังสือคือ ในอนาคต รายได้ที่เพิ่มขึ้นจะไปตกอยู่กับผู้ที่เข้าถึงและสามารถใช้เทคโนโลยีร่วมสมัยได้อย่างเชี่ยวชาญเพียงกลุ่มเดียว คนกลุ่มนี้มักอยู่ในกลุ่มที่มีความร่ำรวยและมีโอกาสมากกว่าผู้อื่นอยู่แล้วในขณะที่คนส่วนใหญ่จะมีรายได้ในระดับเดิม หรือลดลง

อันที่จริงประเด็นดังกล่าวมิใช่ของใหม่ หากย้อนไปดูประวัติศาสตร์การพัฒนากว่า 1 หมื่นปีตั้งแต่เมื่อครั้งที่มนุษย์เรายังเร่ร่อนหาของป่าและล่าสัตว์เป็นอาหารจะเห็นว่า ผู้เข้าถึงเทคโนโลยีมีโอกาสดีกว่ามาตลอด สังคมอาจแก้ปัญหาที่มากับเทคโนโลยีเช่นนั้นได้ผ่านนโยบายที่เปิดโอกาสแก่ผู้ขาดโอกาสอย่างจริงจังรวมทั้งนโยบายทางด้านการศึกษา การสนับสนุนด้านทุนรอนและเทคโนโลยีสำหรับผู้ที่เริ่มกิจการใหม่ การให้คำปรึกษาด้านเทคนิค และการให้การคุ้มครองชั่วคราวจนกว่าจะตั้งตัวได้ เป็นต้น

รัฐบาลของหลายประเทศเข้าใจในวิวัฒนาการดังกล่าวและพยายามดำเนินนโยบายเพื่อมิให้การกระจายรายได้เลวร้ายมากนัก แต่ผลที่ออกมาชี้บ่งว่าปัญหายังมักมีอยู่ ผู้นำในรัฐบาลไทยจะเข้าใจปัญหาในบริบทนี้หรือไม่และนำเดินนโยบายเพื่อแก้ปัญหาที่มากับเทคโนโลยีดังกล่าวจริงจังแค่ไหนไม่เป็นที่ปรากฏอย่างแน่ชัด

ฉะนั้น อาจคาดเดาได้ว่าในอนาคตปัญหาที่มากับการกระจายรายได้ของคนไทยน่าจะเลวร้ายกว่าในปัจจุบัน

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน