ข้อคิดในการปฏิรูปประเทศ (4)
โดย : ดร.ไสว บุญมา
จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์
ไปยังที่เกิดเหตุ ซึ่งภายในกระท่อมที่มีลักษณะมุงด้วยสังกะสี พบศพ นายเฉลิม จันทร์แดง อยู่บ้านเลขที่ 163 หมู่ 2 ต.ป่ามะคาบ อ.เมืองพิจิตร สภาพนอนเสียชีวิตในท่านอนหลับภายในกระท่อมดังกล่าว และไม่มีร่องรอยการต่อสู้....... อ่านต่อได้ที่ : เราทราบกันดีแล้วว่า ในระบบตลาดเสรี ฐานของการเก็บภาษีมีหลายอย่างด้วยกัน บางอย่างอ้างถึงการได้รับประโยชน์โดยตรงของผู้เสียภาษี
อาทิเช่น ภาษีการใช้สนามบินซึ่งเก็บผ่านการซื้อตั๋วเครื่องบิน บางอย่างอ้างถึงศักยภาพในการเสียภาษี อาทิเช่น ภาษีเงินได้ที่ใช้อัตราก้าวหน้าตามระดับของรายได้ เพื่อบรรลุเป้าหมายในการจำกัดการบริโภคเกินความจำเป็น เราควรตั้งคณะทำงานขึ้นมาวิเคราะห์โครงสร้างของภาษีและการบริโภคอย่างละเอียดก่อนตัดสินใจว่าจะปรับอะไรบ้างและก่อนหลังอย่างไร ตอนนี้จะเสนอข้อคิดเพียงคร่าว ๆ เท่านั้น
เนื่องจากฐานของการเก็บภาษีอยู่ที่การจำกัดการบริโภคเกินความจำเป็น ฉะนั้น สินค้าและบริการส่วนใหญ่ที่อยู่ในกลุ่มปัจจัยสี่จะเสียภาษีในอัตราต่ำสุด หรือ บางอย่างอาจไม่เสียภาษีเลยก็ได้ อาทิเช่น อาหารที่อยู่ในหมวดหมู่ที่ร่างกายจำเป็นต้องใช้ทุกวัน ส่วนอาหารที่ไม่มีความจำเป็นต่อร่างกายต้องเสียภาษีในอัตราสูง นอกจากนั้นอาหารที่ต้องนำเข้าจากท้องถิ่นห่างไกลต้องเสียภาษีในอัตราสูงด้วย ทั้งนี้เพื่อประหยัดการใช้พลังงานสำหรับการขนส่งซึ่งสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมสูง จากฐานของการคิดแบบนี้ อาหารจำพวกน้ำอัดลม นมข้นหวาน เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ไข่ปลาคาร์เวียร์ เป๋าฮื้อ หูฉลาม รังนกนางแอ่น ปลาแซลมอน ปูขนและผลไม้เมืองหนาวอาจต้องเสียภาษีในอัตราสูงกว่าอัตราที่เสียกันอยู่ในปัจจุบัน นอกจากนั้น อาหารสำเร็จรูปที่รับประทานในภัตตาคารต้องเสียภาษีในอัตราพิเศษด้วย
ในหมวดเครื่องแต่งกาย เสื้อผ้าที่ใช้ในชีวิตประจำวันอาจไม่เสียภาษี หรือเสียในระดับต่ำ ตรงข้ามเครื่องแต่งกายในหมวดหมู่หรูหราจำพวกผ้าไหม เครื่องประดับจำพวกเพชรนิลจินดา นาฬิกาเรือนทองฝังเพชรและกระเป๋าหิ้วสตรียี่ห้อกระฉ่อนโลก ต้องเสียภาษีในอัตราสูง หมวดที่อยู่อาศัยควรใช้อัตราภาษีแบบก้าวหน้าตามราคาหน่วยของที่อยู่ และเครื่องปรับอากาศต้องเสียภาษีในอัตราสูงกว่าพัดลม ส่วนหมวดยารักษาโรคซึ่งรวมทั้งอาหารเสริมที่จำเป็นต่อร่างกายจำพวกวิตามินและเกลือแร่ไม่ควรเสียภาษี อย่างไรก็ดี ในหมวดนี้มีเครื่องมือเกี่ยวกับการเล่นกีฬาและการออกกำลังกายหลากหลายชนิดซึ่งควรเสียภาษีในอัตราที่แตกต่างกัน อาทิเช่น รองเท้าสำหรับเดินออกกำลังกาย จักรยานและลูกฟุตบอลอาจเสียภาษีต่ำ ส่วนเครื่องมือสำหรับเล่นกอล์ฟต้องเสียภาษีในอัตราสูง
นอกจากสินค้าและบริการในหมวดปัจจัยสี่แล้ว ยังมีสินค้าและบริการอีกมากมายที่ควรคิดภาษีในแนวเดียวกันด้วย อาทิเช่น รถยนต์ควรเก็บภาษีแบบก้าวหน้าตามราคาและแรงม้าของเครื่องยนต์ นอกจากนั้นควรเก็บภาษีน้ำมันสูงกว่าในอัตราปัจจุบันเพื่อประหยัดและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ส่วนในด้านเครื่องมือเครื่องใช้ซึ่งส่วนใหญ่มีประโยชน์ต่อการเรียนรู้และการทำงานควรเสียภาษีในอัตราต่ำ อาทิเช่น กระดาษ หนังสือ เครื่องเขียนและคอมพิวเตอร์
การเก็บภาษีบริการก็เช่นเดียวกัน ในขณะที่ค่าบริการเบื้องต้นจำพวกการตัดผมและการซักรีดไม่ควรเสียภาษี อีกหลายอย่างควรเสียภาษีเช่นเดียวกับค่าอาหารในภัตตาคารต่างๆ อาทิเช่น การอาบอบนวด ค่าบริการในโรงแรมและค่าใช้จ่ายในการท่องเที่ยว
เนื่องจากฐานของการเก็บภาษีอยู่ที่การจำกัดการบริโภคเกินความจำเป็น ฉะนั้น การเก็บภาษีสิ่งที่ไม่เกี่ยวกับการบริโภคก็ควรได้รับการพิจารณาใหม่ทั้งหมดด้วย บางอย่างอาจยกเลิก หรือเก็บในอัตราต่ำ อาทิเช่น ภาษีกำไรส่วนทุนอันเกิดจากการขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์และภาษีมูลค่าเพิ่มเนื่องจากภาษีเหล่านี้ไม่มีผลต่อการจำกัดการบริโภคดังกล่าว อย่างไรก็ตาม กิจการต่อยอดจำพวกการซื้อขายอนุพันธ์ต่างๆ ควรเก็บภาษีให้สูงไว้เนื่องจากกิจการเหล่านี้มีลักษณะเป็นกาฝากมากกว่าที่จะเอื้อให้เกิดการระดมทุนที่แท้จริงและเป็นกิจกรรมสำคัญอย่างหนึ่งซึ่งก่อให้เกิดวิกฤติเศรษฐกิจ ในขณะเดียวกันก็อาจไม่เก็บภาษีรายได้ที่เกิดจากดอกเบี้ยเงินฝาก จากมรดกตกทอดและจากการโอนอสังหาริมทรัพย์
อย่างไรก็ดี ภาษีบางอย่างอาจต้องคงไว้ในระดับหนึ่ง อาทิเช่น ภาษีศุลกากร ภาษีที่ดิน ภาษีเงินได้และภาษีธุรกิจ ทั้งนี้เพราะการเก็บภาษีบนฐานใหม่อาจไม่สามารถทำให้รัฐมีรายได้อย่างเพียงพอ หากการศึกษาพบว่ายังจำเป็นต้องเก็บภาษีเงินได้ ส่วนที่ยกเว้นควรเพิ่มขึ้น อาทิเช่น รายได้ขั้นต่ำและส่วนที่บริจาคให้องค์กรเอกชนซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อการกุศล การส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีในชุมชนและการสนับสนุนการศึกษา ในทำนองเดียวกัน ภาษีที่ผู้ประกอบการต่างๆ ต้องเสียอาจมีส่วนยกเว้นมากขึ้น อาทิเช่น ในช่วงแรกของการเริ่มก่อตั้งธุรกิจ การลงทุนที่ก่อให้เกิดการจ้างงานในท้องถิ่นกันดาร ค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนาและการผลิตสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตาม ค่าใช้จ่ายซึ่งแฝงการบริโภคเกินความจำเป็นไว้ไม่ควรให้นำมาใช้หักภาษี อาทิเช่น การพาลูกค้าไปรับประทานอาหารในภัตตาคาร ไปเล่นกอล์ฟและไปเที่ยวตามแหล่งบันเทิงเริงรมย์
เนื่องจากภาษีจะมีพลังในการสร้างแรงจูงใจสูงมากและการเปลี่ยนฐานของการเก็บภาษีจะนำไปสู่การรื้อระบบที่มีอยู่แบบขนานใหญ่ซึ่งจะทำให้มีผู้ได้ผู้เสียอย่างกว้างขวางพร้อมทั้งอาจกระทบต่อข้อตกลงระหว่างประเทศ ฉะนั้น จึงขอย้ำอีกครั้งว่าควรมีการศึกษาอย่างละเอียดและการปรับใช้ต้องเป็นไปตามขั้นตอน และสุดท้ายจะต้องมีความมั่นใจว่า ในระบบตลาดเสรี ระบบการเก็บภาษีเปิดโอกาสให้เอกชนมีเสรีภาพในการตัดสินใจและให้รัฐมีรายได้พร้อมกันไปด้วย
สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน
