จากประชาชาติธุรกิจ
คอลัมน์ Startup Cafe
พงศ์พีระ ชวาลาธวัช www.facebook.com/thaistartupcafe
นักลงทุนคนหนึ่งถามมาทางเพจ ว่าอะไรคือความแตกต่างระหว่าง SMEs และ Startup เพราะทั้งคู่เรี่ยวแรงไม่มาก ไม่ใหญ่ และสายป่านไม่ยาว
ผมตอบไปว่า ด้าน "เงินทุน" และ "ขนาด" มันก็เหมือน ๆ กัน แต่สิ่งที่ไม่เหมือนคือ "ความเร็ว" ในการสร้างธุรกิจ และผลตอบแทนที่สูงกว่า เพราะเน้นมองหาการแก้ปัญหาและคิดผลิตภัณฑ์ใหม่เป็นหลัก มากกว่าจะเป็นการผลิตหรือซื้อมาขายไปทั่ว ๆ ไป
การเข้าถึงตลาดและการพัฒนาสินค้าจะเป็นไปอย่างรวด เร็ว ตามหลักการพัฒนาธุรกิจและสินค้าตามแบบฉบับของ Startup ซึ่งหนึ่งในนั้นคือต้นแบบของ Eric Ries ซึ่งเน้นความเร็วในการเริ่ม และความมั่นคงในการเพิ่มมูลค่าบริษัท ให้ตรงต่อความต้องการของตลาด
เพราะฉะนั้น ถ้าถามว่าอะไรน่าลงทุนมากกว่ากัน ผมขอตอบว่า แล้วแต่องค์ประกอบ ความ เสี่ยงและผลตอบแทน ซึ่งนักลงทุนต้องดูจากฐานลูกค้าและยอดขายเดิม และคาดการณ์ไปอีก 3 ปี เพื่อดูการเจริญเติบโต ซึ่งถ้ามีองค์ประกอบความเสี่ยงคล้ายกัน Startup มักจะเป็นฝ่ายที่มีมูลค่าสูงกว่า และเติบโตเร็วกว่า
มีคำถามน่าสนใจมากถามเข้ามาถึงเรื่องการหาไอเดีย จะหาอย่างไร และที่สำคัญต้องขายได้และมีความต้องการซื้อมัน
ง่ายที่สุดที่ผมแนะนำ Startup ทุกคน คือ มองที่ตัวเราก่อนว่าโจทย์ที่เราต้องการสร้างสินค้ามาแก้คืออะไร แล้วเรามีประสบการณ์ ทำงาน หรือเรียนมาด้านไหน ที่สามารถมารองรับความคิดนี้
เช่น Jack Ma ผู้ก่อตั้ง Alibaba.com ที่เพิ่งจะขายหุ้น IPO นั้น ก็เกิดจากการที่รู้ว่าจีนมีปัญหาในการขายของในระดับโลก จึงได้สร้าง Alibaba ขึ้นมาเพื่อเชื่อมโยงการค้าโลกทั้งหมด ทั้ง ๆ ที่เขาเป็นเพียงครูสอนภาษา และที่สำคัญเขียนโปรแกรมไม่ได้สักภาษา แต่มีความฝันอยากจะแก้ไขปัญหาอย่างจริงจัง
Google เป็นอีกตัวอย่างที่ดีของการหาแรงบันดาลใจที่มาจากหัวข้อในการวิจัยของทั้ง สองผู้ก่อตั้ง Larry Page และ Sergey Brin ที่เจอกันตอนเรียนปริญญาเอกที่ Stanford ซึ่งหัวข้อในการวิจัยเกี่ยวกับการหาค่าความสัมพันธ์ระหว่างเว็บไซต์ด้วยกัน จึงเป็นที่มาของ PageRank ของ Google
ครอบครัวก็เป็นอีกที่หนึ่งที่เราสามารถหาแรงบันดาล ใจในการคิดไอเดียธุรกิจ ได้ ซึ่งตัวอย่างที่ดีที่สุดคือตัวอย่างของ คุณโชค บูลกุล ที่สามารถพัฒนาธุรกิจของครอบครัวจากฟาร์มเนื้อเป็นนม จากนมเป็นขั้นกว่าของ Farming Experience คือการท่องเที่ยวเชิงการเกษตรที่ตอนนั้นนับว่ายังใหม่มากสำหรับเมืองไทย แต่กลับได้รับเสียงตอบรับอย่างดีจนเกิดเป็นโมเดลธุรกิจให้อีกหลายฟาร์มใน พื้นที่ใกล้เคียงทำตาม
น้อง Startup คนหนึ่ง มีคุณพ่อคุณแม่เป็นเกษตรกร เลยอยากทำเครื่องมือตรวจสภาพดินที่เชื่อมข้อมูลเข้ากับมือถือ และวิเคราะห์อย่างอื่นต่อได้
อีกแหล่งแรงบันดาลใจที่ดี คือ งานปัจจุบันที่เราทำอยู่ ผมเคยเจอนักบัญชีท่านหนึ่งฝีมือขั้นเทพ เขามองระบบทะลุถึงขนาดรู้ว่าระบบบัญชีนั้นจริง ๆ แล้วคนทั่วไปก็ทำได้ เพียงแต่ Software ปัจจุบันไม่ง่ายพอที่จะทำให้คนทั่วไปเข้าใจ เขาจึงหันมาทำบัญชีบน Cloud ให้คนใช้จากที่ไหนก็ได้ และก็เป็น Startup ที่ดีตัวอย่างหนึ่ง
อีกตัวอย่างที่ผมถือว่าเป็นแหล่งเงิน แหล่งทองในการหาไอเดีย คือ งานแสดงสินค้า Tradeshow หรือ Exhibition ซึ่งคุณต๊อบเถ้าแก่น้อยชอบการหาไอเดียจากงานแสดงสินค้าพวกนี้มาก โดยเฉพาะงานฟู้ดหรืออุตสาหกรรมอาหารทั้งหลายเพราะผมเคยเจอเขาสองครั้งซ้อนใน งานเดียว แต่ต่างปีกัน
ตัวอย่างของงานที่ผมเห็นว่ามี ประโยชน์กับนักล่าไอเดียทั้งหลาย ได้แก่ กลุ่มงานวิทยาศาสตร์ งานด้านอุตสาหกรรมการผลิต ด้านอาหารและเครื่องดื่ม ด้านสถาปัตยกรรมและเทคโนโลยีการก่อสร้าง งานด้านทรัพย์สินทางปัญญา งานแสดง Software Hardware ที่เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ หรือแม้แต่กระทั่งงานแสดงสินค้า OTOP
สมัยที่ผมเรียนปริญญาโทที่ MIM กับอาจารย์ Eric Tachibana ซึ่งเมื่อเร็ว ๆ นี้เขาได้ออกชุด Slideshare มาให้รู้ว่ามีแหล่งที่เราสามารถหาไอเดียได้หลายแหล่ง เช่น Google ซึ่งเป็นแหล่งที่ผมชอบใช้ เพราะง่าย สะดวกและรวดเร็ว รวมไปถึงเราจะได้รู้จักคู่แข่งเราไปในตัว
หรือ Website กลุ่ม Crowdfunding เช่น Kickstarter และ Indiegogo หรือถ้าคิดว่าเป็นคนวงในกลุ่มวิทยาศาสตร์ลึก ๆ ผมแนะนำให้ลองเข้า Innocentive และ ideaconnection.com ซึ่งมีข้อมูลนวัตกรรมที่เป็นไอเดีย พร้อมจะนำไปต่อยอดได้ทันที Website กลุ่มสาระและข้อมูลไอเดีย เช่น Slideshare จากนั้นลองเข้าไปดูที่ theultralinx.com ได้รวบรวมไอเดีย Gadget งาม ๆ ชั้นครู และยังมีเว็บไซต์อีกมากมายที่สามารถเข้าไปหาไอเดียได้เช่น trendhunter.com, moreinspiration.com, awesomeinventions.com, ideaconnection.com และสุดท้าย ตัวโปรดสำหรับผมเลย คือ startup-videos.com และ YouTube นั่นเอง
แต่ที่ผมขำที่สุด น่าจะเป็นเรื่องเล่าต่อ ๆ กัน (ไม่มีใครยืนยันว่าจริงหรือไม่) คือเรื่องของ Ferruccio Lamborghini และ Enzo Ferrari คงทราบว่าเป็นเจ้าของรถสปอร์ตอิตาลี โดยเรื่องเริ่มมาจากคุณ Ferruccio เดิมทีเป็นเจ้าของทำรถไถนาและต้องการจะฉลองความสำเร็จเลยซื้อ Ferrari มาขับ แต่พอขับไปก็ค้นพบว่าจริง ๆ แล้ว Ferrari นั้นไม่ได้ดีอย่างที่คิด จึงไปหา Enzo เพื่อแนะนำสิ่งที่จะทำให้ Ferrari เป็นรถที่ดีขึ้น แต่ปรากฏว่า Enzo ดันพูดทำร้ายน้ำใจว่าไม่ต้องการคำแนะนำจากคนทำรถไถนาหรอก และนั่นคือต้นกำเนิดของ Lumborghini ที่มาจากความแค้นล้วน ๆ
เรื่องนี้ผมคิดว่าอาจเป็นเรื่องแต่งหรืออาจไม่ใช่ แต่เป็นแรงบันดาลใจที่มีนัยต่อการทำ Startup อย่างมาก เพราะ Startup นั้นเมื่อทำ 3 เดือนแรกทุกคนจะยังสนุกอยู่ แต่พอเข้า 6 เดือนแล้วไม่มีผลคืบหน้า สิ่งที่เกิดขึ้นคือความท้อแท้ เบื่อหน่าย ครบหนึ่งปีเมื่อไหร่ก็เตรียมลาจากได้เลย
เพราะฉะนั้น ความแค้น ความฝัน ความต้องการอันแรงกล้านี้ จะเป็นตัวคอยช่วยให้ Startup สามารถผ่านอุปสรรคไปได้
ผมอยากให้ผู้อ่านที่คิดจะทำ Startup ลองหาแหล่งสร้างแรงบันดาลใจสักแหล่ง แล้วเริ่มค้นหาสิ่งที่ใช่สำหรับตัวเองดูปัญหาและทางแก้จะต้องเริ่มจากตัวเรา ก่อนเสมอเพราะถ้าคุณรอ คุณจะได้รอต่อไป แต่ถ้าคุณเริ่ม ผมจะพูดเสมอว่า Startup ที่ประสบความสำเร็จนั้น องค์ประกอบที่สำคัญที่สุดคือ การลงมือทำ เพื่อเปลี่ยนแปลงให้โลกนี้น่าอยู่ขึ้นครับ แล้วคุณล่ะ พร้อมหรือยังที่จะเปลี่ยนแปลงโลกใบนี้
สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน
