สร้างเว็บEngine by iGetWeb.com
Cart รายการสินค้า (0)

แจ็ค หม่า ตอบคำถาม

จากประชาชาติธุรกิจ

คอลัมน์ระดมสมอง โดย ไสว บุญมา

เมื่อเดือนที่แล้ว คอลัมน์นี้พูดถึงการสัมภาษณ์ เจฟฟ์ เบซอส ที่ลงพิมพ์ในวารสาร Foreign Affairs ฉบับประจำเดือนมกราคม/กุมภาพันธ์ 2558 ไม่นานหลังจากวารสารนั้นพิมพ์ออกมา ชาร์ลี โรส สื่อผู้มีชื่อคนหนึ่งได้สัมภาษณ์ แจ็ค หม่า ในระหว่างการประชุม World Economic Forum ครั้งล่าสุดเมื่อปลายเดือนมกราคม ที่เมืองดาวอส ประเทศสวิตเซอร์แลนด์

บทสัมภาษณ์นั้นได้รับการเผยแพร่ในสื่อต่าง ๆ รวมทั้งในนิตยสาร Bloomberg BusinessWeek ฉบับต้นเดือนกุมภาพันธ์นี้ด้วย

แจ็ค หม่า กำลังสร้างตำนานจากการทำกิจการผ่านระบบอินเทอร์เน็ตตามแบบฉบับของเจฟฟ์ เบซอส ซึ่งก่อตั้งบริษัทอเมซอนเมื่อปี 2537 ทั้งที่เป็นเวลาหลายปีก่อนที่อเมซอนจะมีกำไร

แต่แจ็ค หม่า มองทะลุว่าการค้าขายในยุคต่อไปนับวันจะต้องผ่านระบบอินเทอร์เน็ตมากขึ้น

ฉะนั้น เขาจึงก่อตั้งบริษัทในแนวเดียวกันชื่อ อาลีบาบา ขึ้นมาในเมืองจีนหลังการก่อตั้งอเมซอนในอเมริกาเพียง 5 ปี ตอนนี้ทั้งอเมซอนและอาลีบาบาเริ่มมีกำไรแล้ว

อาลีบาบานำหุ้นออกขายในตลาดหลักทรัพย์ ที่นิวยอร์ก เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา หลังไม่สามารถนำออกขายในตลาดหลักทรัพย์ที่ฮ่องกงได้ในปีก่อนนั้น ตามราคาหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ในขณะที่เขียนบทความนี้ อาลีบาบามีมูลค่าตลาดกว่า 2.2 แสนล้านดอลลาร์ ส่งผลให้แจ็ค หม่า เป็นมหาเศรษฐีอันดับหนึ่งของจีนและในระดับต้น ๆ ของโลก

ในวันเดียวกัน มูลค่าตลาดของอเมซอนอยู่ที่ 1.8 แสนล้านดอลลาร์ ในปัจจุบันลูกค้าส่วนใหญ่ของอาลีบาบาอยู่ในเมืองจีน ส่วนของอเมซอนอยู่ในอเมริกา

ถ้าพูดกันถึงด้านจำนวนคน จีนใหญ่กว่าอเมริกาเกือบ 4 เท่า แต่ในขณะนี้กำลังซื้อของอเมริกายังเหนือกว่าของจีน เนื่องจากเศรษฐกิจของอเมริกาใหญ่กว่าเศรษฐกิจของจีน หากวัดกันตามผลิตภัณฑ์มวลรวมของประเทศ (จีดีพี) เนื่องจากการค้าขายนับวันจะยิ่งไร้พรมแดน ฉะนั้น บริษัทยักษ์ใหญ่คู่นี้นับวันจะต้องแข่งขันกันโดยตรงมากขึ้น

ในขณะนี้ ทั้งสองเริ่มแสดงท่าทีในด้านการชิงไหวชิงพริบกันออกมาให้เห็นบ้างแล้ว เสือสองตัวจะอยู่ร่วมถ้ำกันได้หรือไม่ จึงเป็นประเด็นใหญ่ที่จะดึงดูดความสนใจต่อไปอีกนาน

อาลีบาบาเริ่มต้นคล้ายอเมซอน ในแง่ที่ไม่มีรายได้ในตอนแรก แจ็ค หม่าเล่าว่าเมื่อเขานำแนวคิดไปเสนอต่อธนาคารและนายทุน เขาต้องหน้าหงายกลับมา เพราะไม่เฉพาะแต่จะถูกปฏิเสธเท่านั้น หากยังถูกเย้ยหยัน ว่าแนวคิดของเขาช่างงี่เง่าที่สุดอีกด้วย แม้แต่ในอเมริกาซึ่งมีนายทุนที่คุ้นเคยกับการเข้าร่วมทุนตั้งต้นมานานกว่าในเมืองจีน เขาก็ถูกปฏิเสธ เมื่อเขานำแนวคิดไปเสนอต่อบรรดาผู้บริหารกองทุน เพื่อขอให้พวกเขาเข้าร่วมทุนเพียง 3 ล้านดอลลาร์

แต่การถูกปฏิเสธเช่นนั้นไม่ได้ทำให้แจ็ค หม่า ท้อถอยแม้แต่น้อย ทั้งนี้คงเพราะเขาคุ้นเคยกับการถูกปฏิเสธมาก่อนแบบซ้ำแล้วซ้ำเล่า เขาเล่าว่า เขาสอบเข้ามหาวิทยาลัยไม่ผ่าน 3 ครั้ง สมัครงานไปถึง 30 แห่ง ก็ไม่มีใครรับ ไปสมัครเป็นตำรวจก็ถูกปฏิเสธ เมื่อร้านไก่ทอด KFC ไปเปิดในย่านบ้านเกิดของเขา ชาวจีน 24 คนไปสมัครงานรวมทั้งเขาด้วย ทุกคนได้งานยกเว้นเขาคนเดียว

จริงอยู่ เขาเคยเชื่อมั่นว่าทุกอย่างเป็นไปได้ แต่ตอนนี้เขาแน่ใจแล้วว่าบางอย่างเป็นไปไม่ได้ (แจ็ค หม่า กับ เจฟฟ์ เบซอส เกิดในปี 2507 เหมือนกัน แต่ต่างกันปานฟ้ากับดิน ในแง่ที่เบซอสเข้ามหาวิทยาลัยปรินส์ตันอันลือชื่อได้ และเรียนจบด้วยคะแนนเป็นเลิศ ส่วนหม่าต้องเข้าเรียนในวิทยาลัยเทคนิคหลังสอบเข้ามหาวิทยาลัยไม่ได้)

แจ็ค หม่าเล่าว่า ตอนนี้อาลีบาบามีลูกค้าวันละราว 100 ล้านคน จากพนักงาน 18 คนที่เริ่มต้นทำงานในห้องเช่าของเขา ตอนนี้อาลีบาบามีพนักงานรวมกัน 30,000 คน กระจัดกระจายกันอยู่ใน 4 สาขา กิจการของอาลีบาบาสร้างปฏิกิริยาลูกโซ่ที่นำไปสู่การจ้างงานในเมืองจีนถึงราว 14 ล้านคน

หลังจากถูกปฏิเสธเงินทุน 3 ล้านดอลลาร์ที่อเมริกาเมื่อปี 2544 การขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ที่นิวยอร์กได้เงินทุนถึง 2.5 หมื่นล้านดอลลาร์ แต่แจ็ค หม่า มองว่าประเด็นที่สำคัญกว่าเรื่องเงินทุนก้อนใหญ่ คือความไว้วางใจที่ชาวโลกมอบให้แก่เขา ชาวโลกต้องการกำไรจากการซื้อหุ้นของอาลีบาบา ฉะนั้น มันสร้างความกดดันให้เขามากขึ้น

ต่อคำถามที่ว่าชื่ออาลีบาบามาจากไหน เขาตอบว่าเมื่อตอนเริ่มกิจการ เขามองว่าอินเทอร์เน็ตเป็นระบบกว้างใหญ่ที่ครอบคลุมไปทั่วโลก ฉะนั้น ชื่อของกิจการจะต้องทั้งน่าสนใจและเป็นที่รู้จักมักคุ้นของชาวโลกอย่างกว้างขวาง ในตอนนั้นเขามองว่า Yahoo! เป็นชื่อที่น่าทึ่งที่สุด ขณะที่เขาอยู่ในร้านอาหารที่ซานฟรานซิสโก คำว่า "อาลีบาบา" แวบขึ้นมาในห้วงความคิดของเขาซึ่งเขาเห็นว่าน่าจะเป็นชื่อที่ดี เขาลองถามพนักงานในร้านอาหารว่ารู้จักชื่อนั้นหรือไม่ ก็ได้คำตอบว่ารู้จักเป็นอย่างดี เขาเดินออกไปนอกร้านเพื่อถามคนเดินผ่านไปมาอีก 10-20 คนว่ารู้จักชื่อนั้นไหม ก็ได้คำตอบเป็นเสียงเดียวกันว่ารู้จัก เขาจึงมั่นใจว่าชื่อนั้นต้องดีแน่นอน ยิ่งกว่านั้น มันขึ้นต้นด้วยอักษร A ทำให้ชื่อกิจการของเขามาก่อนชื่อที่ใช้อักษรอื่น

ต่อคำถามที่ว่า เขาทำอย่างไรในกรณีที่รัฐบาลจีนขอดูข้อมูลของบริษัท เขาตอบว่า เขาได้บอกรัฐบาลไปแล้วว่าถ้าเป็นเรื่องเกี่ยวกับความมั่นคงและการต่อต้านการก่อการร้าย เขายินดีที่จะให้ความร่วมมือ แต่ถ้าเป็นเรื่องอื่น เขาจะปฏิเสธ ทั้งนี้ เพราะในการทำธุรกิจ ข้อมูลมีค่าสูงยิ่ง การนำไปปันกับผู้อื่นย่อมนำมาซึ่งความเสียหายร้ายแรง ในช่วงที่ผ่านมา เขายังไม่มีปัญหากับรัฐบาล สำหรับเรื่องการปกป้องสิทธิส่วนบุคคลในข้อมูล เขาเห็นว่ามันเป็นประเด็นสำคัญยิ่งที่ยังไม่มีทางออกว่าจะทำอย่างไรให้เกิดความปลอดภัยเต็มร้อย แต่เขาเชื่อว่าอีกไม่นาน คนรุ่นใหม่จะค้นหาทางออกพบ

ต่อคำถามสุดท้ายที่ว่า อาลีบาบาจะเดินไปทางไหนต่อไป เขาตอบว่าความหวังของเขาคือบริษัทจะสามารถบริการลูกค้าได้ถึง 2 พันล้านคน รวมทั้งลูกค้าที่อยู่นอกเมืองจีนด้วย เขายกตัวอย่างการขายผลไม้ในรัฐวอชิงตันที่อาลีบาบาทำสำเร็จมาแล้วเป็นอย่างดี และเชื่อว่ายังมีโอกาสขยายต่อไปได้อีกมาก

คำตอบนั้นเป็นเสมือนการส่งสัญญาณถึงเจฟฟ์ เบซอส ของอเมซอนว่า อีกไม่ช้าไม่นานคู่แข่งสำคัญจะมาเหยียบนอกชานของเขา ตามหลักเศรษฐศาสตร์ตลาดเสรี การแข่งขันย่อมเป็นสิ่งที่พึงปรารถนา เพราะมันนำมาซึ่งประสิทธิภาพและประโยชน์ของผู้บริโภค


สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน

Tags : แจ็ค หม่า ตอบคำถาม

view