จากประชาชาติธุรกิจ

คอลัมน์ คิดวิเคราะห์ แยกแยะ โดย ชาย มโนภาส

สิ่งหนึ่งที่ไม่ได้แสดงในงบดุลของบริษัท คือ มูลค่าของ "ผู้บริหาร" โดยเฉพาะผู้นำขององค์กรอย่าง CEO มีความสำคัญมากในการดำเนินธุรกิจและสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่กิจการ

การตัดสินใจของ CEO สามารถชี้เป็นชี้ตายให้กับตัวธุรกิจได้ เราจะมาทำความรู้จัก CEO บางท่านซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่มีส่วนช่วยสร้างความมั่งคั่งให้กับผู้ถือหุ้น และทำลายความมั่งคั่งของผู้ถือหุ้นกัน

Jack Welch อดีต CEO ของบริษัท General Electric (GE) เขาเริ่มทำงานกับ GE ตั้งแต่ปี 1960 และใช้เวลา 21 ปีไต่เต้าจนได้เป็น CEO หลังเข้ารับตำแหน่ง เขาได้เปลี่ยนแปลง GE จากที่เคยเป็นในอดีต โดย GE ในสมัยของ Welch จะทำธุรกิจที่เป็นเบอร์หนึ่งหรือเบอร์สองของอุตสาหกรรมเท่านั้น ถ้าทำไม่ได้เขาจะขายกิจการนั้น ๆ ระบบการบริหารงานของ GE ถูกปรับให้กระชับขึ้น ลดระดับขั้นตอนในการรายงานลง มีการให้รางวัลอย่างงามแก่พนักงานที่เป็น Top 20% ไม่ใช่แต่เพียงระดับบน แต่ลงไปถึงระดับกลางด้วย แต่ก็มีกฎที่เข้มงวดที่จะให้พนักงานซึ่งมีผลงานในระดับ Bottom 10% ออกจากงาน เพื่อจะได้ใส่คนใหม่ๆ เข้ามาในองค์กร

นอกจากนั้น GE ในสมัยของ Welch ยังได้นำคอนเซ็ปต์การพัฒนาคุณภาพที่ชื่อ Six Sigma จากบริษัท Motolora มาเพื่อปรับปรุงความพึงพอใจในผลิตภัณฑ์และบริการ ทำให้บริษัทขนาด 1.2 หมื่น ล้านเหรียญในปี 1981 กลายเป็นบริษัท 2.8 แสนล้านเหรียญในปี 2001 จากบริษัทที่ตลาดให้ค่า PE เพียง 12 เท่า ในปี 1985 ตลาดปรับค่า PE ของ GE สูงถึง 30 เท่าในปี 2001 ภายใต้การบริหารงานของ Welch ผู้ถือหุ้นมีความมั่งคั่งที่สูงขึ้นกันทั่วหน้า

แต่ถ้าเราถาม Jim Collins อดีตอาจารย์มหาวิทยาลัยของ Stanford และผู้ร่วมเขียนหนังสือการบริหารธุรกิจชื่อดังอย่าง "Built to Last" และ "Good to Great" ว่า ผู้บริหารอย่าง Jack Welch ซึ่งสามารถสร้างความมั่งคั่งให้ผู้ถือหุ้นได้อย่างมหาศาลนี้ นับว่าเป็นสุดยอด CEO ไหม ? ในบทความหนึ่งของเขาซึ่งเขียนในปี 2013 Jim Collins ได้ตอบว่า "ไม่" แล้วการดูว่าสุดยอด CEO นั้นวัดกันอย่างไร ? เขาบอกว่า การที่จะดูว่าใครเป็นสุดยอด CEO ต้องดูตอนที่เขาเหล่านั้นได้วางมือแล้ว ได้เกษียณอายุไปแล้ว แล้วมาดูกันว่า ผลประกอบการขององค์กรเป็นอย่างไรหลังจากนั้น เพราะ CEO ที่เก่งกาจจริง ๆ ต้องเน้นการสร้างระบบและองค์กรที่แข็งแกร่ง โดยก้าวให้ข้ามพ้นการขึ้นอยู่กับตัวบุคคลไป

เราจะเห็นได้ว่าหลังจากที่ Welch เกษียณอายุในปี 2001 มูลค่ากิจการของ GE ก็ลดลง และไม่สามารถทำจุดสูงสุดใหม่ได้อีก แต่หากเราพิจารณากิจการอย่าง APPLE ก็จะเห็นว่า Steve Jobs นั้นเข้าข่ายเป็นสุดยอด CEO ตามสเป็ก เพราะถึงแม้ว่าเขาจากไป แต่มูลค่าหุ้นของ APPLE ก็ยังสามารถทำจุดสูงสุดใหม่ได้อีก APPLE ก็ยังคงมีนวัตกรรมใหม่มานำเสนอ กำไรของบริษัทก็ทำจุดสูงสุดใหม่อยู่ตลอด แม้จะไม่มี Steve Jobs แล้วก็ตาม เช่นเดียวกับ Sam Walton ได้วางระบบและรากฐานให้กับ Wal-Mart เพื่อให้เป็นบริษัทค้าปลีกใหญ่ที่สุดในโลก มูลค่ากิจการของ Wal-Mart ยังคงสูงขึ้นได้อีกมากกว่า 3 เท่า หลังจากที่ Sam ได้จากโลกนี้ไป

แม้ว่า Jack Welch อาจดูเป็นรอง Steve Jobs อยู่บ้าง แต่เขาก็ยังดีกว่า CEO อีกมากมายที่ไม่ต้องพูดถึงตอนที่เขาวางมือว่าองค์กรจะเป็นอย่างไร เพราะในขณะที่เขายังอยู่ในตำแหน่งก็ได้สร้างความเสียหายอย่างใหญ่หลวงให้กับองค์กร ซึ่งเราคงจำเรื่องเหล่านั้นได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็น ENRON, WorldCom หรือเมื่อเร็ว ๆ นี้ บริษัท SUNTECH ผู้ผลิตแผงโซลาร์เซลล์รายใหญ่ของโลก ก็มีข่าวว่าอดีต CEO ในตอนที่ดำรงตำแหน่งอยู่ได้ตั้งบริษัทชื่อ Asia Silicon เพื่อขายวัตถุดิบให้แก่ SUN-TECH โดยได้ข้อตกลงซึ่งเอื้อต่อ Asia Silicon เป็นอย่างมาก

สำหรับนักลงทุนรายย่อยสิ่งที่ง่ายๆ ที่พอจะทำได้ เพื่อที่จะติดตามว่าใครเป็นสุดยอด CEO ที่เราสามารถไว้วางใจที่จะฝากเงินลงทุนของเราไว้ได้ ผมว่ามี หนึ่ง เมื่อผู้บริหารให้สัมภาษณ์ได้ตั้งเป้าหมายใด ๆ ไว้ ไม่ว่ายอดขายหรือกำไร แล้วเขาทำได้อย่างที่พูดไหม ? สอง ผู้บริหารมีความรู้ความเข้าใจในธุรกิจที่ทำอยู่เพียงไร ? ถ้าเราไป Company Visit ให้ถามเกี่ยวกับเรื่องธุรกิจ อย่าถามแต่เรื่องการเงินเพียงอย่างเดียว เช่น เราไปพบผู้บริหารโรงไฟฟ้า ก็อย่าถามแค่เรื่องเงินลงทุน รายได้ที่คาดหมาย แต่ให้ถามว่าเครื่องจักรที่ใช้เป็นประเภทไหน มีประสิทธิภาพเหนือกว่าของคู่แข่งอย่างไรด้วย และสาม ศึกษาประวัติส่วนตัวของผู้บริหารว่ามีพื้นเพมาอย่างไร มีไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตอย่างไร เพื่อที่จะได้รู้ข้อมูลในอีกแง่หนึ่ง ประกอบการตัดสินใจ ขอฝากไว้ก่อนตัดสินใจลงทุนในบริษัทไหน นอกจากตัวธุรกิจที่ควรศึกษาให้ดีแล้ว ก็มีเรื่องผู้บริหารนี่แหละครับ ที่ควรดูประกอบด้วยว่าเราจะไว้ใจได้ขนาดไหน

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน