จาก โพสต์ทูเดย์

โดย...ทีมข่าวการเมืองโพสต์ทูเดย์

ในวันที่ 8 พ.ค. สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) เตรียมพิจารณาลงมติว่าจะถอดถอนผู้ถูกกล่าวหาในคดีการทุจริตการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ  (จีทูจี) จำนวน 3 ราย หรือไม่ ซึ่งประกอบด้วย 1.บุญทรง เตริยาภิรมย์ อดีต รมว.พาณิชย์ 2.ภูมิ สาระผล อดีต รมช.พาณิชย์ และ 3.มนัส สร้อยพลอย อดีตอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ

กระบวนการในวันดังกล่าวจะให้สมาชิก สนช.ลงคะแนนลับ โดยการจะถอดถอนบุคคลทั้ง 3 คน ต้องได้เสียงจากสมาชิก สนช.จำนวน 3 ใน 5 หรือ 132 เสียงจาก สนช.ทั้งหมด 220 คน หาก สนช.มีมติด้วยคะแนนเสียงดังกล่าว จะมีผลให้ทั้ง 3 คน ต้องถูกห้ามดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี

ทั้งนี้ หนึ่งในเอกสารสำคัญที่สมาชิก สนช.ใช้ในการพิจารณาประกอบการตัดสินใจ คือ รายงานการไต่สวนข้อเท็จจริงจำนวน 58,000 แผ่น ที่ส่งมาจากคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ตั้งแต่เมื่อวันที่ 16 ก.พ. 2558 ตามเลขที่ ปช.0012/088

โดยเอกสารส่วนหนึ่งเป็นการสรุปถ้อยคำของบุคคลที่ ป.ป.ช.เชิญมาให้ข้อมูลจำนวน 115 คน ซึ่งมี 4 คน ที่โพสต์ทูเดย์จะขอนำมาเสนอพอสังเขป ดังนี้

1.สุภา ปิยะจิตติ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งปลัดกระทรวงการคลัง : ข้าพเจ้าเคยดำรงตำแหน่งกรรมการในคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ ในสมัยรัฐบาล สมัคร สุนทรเวช และสมชาย วงศ์สวัสดิ์ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ซึ่งการจำนำข้าวในสมัยนั้นไม่ได้รับจำนำในลักษณะดังเช่นในปัจจุบัน แต่เป็นการรับจำนำโดยจำกัด ทำให้เกษตรกรได้รับประโยชน์

โครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี 2554/2555 ในสมัยรัฐบาล ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ปัจจุบันมีผลขาดทุนเบื้องต้นจำนวน 32,301 ล้านบาท แต่มีเงื่อนไขว่ามูลค่าสินค้าคงเหลือจำนวน 88,991.91 ล้านบาท หากกระทรวงพาณิชย์ขายได้ต่ำกว่ามูลค่าดังกล่าว ผลขาดทุนจำนวน 32,301 ล้านบาท ก็จะเพิ่มขึ้น เช่น ขายได้ 78,991.91 ล้านบาท จะขาดทุนเพิ่มขึ้นรวมแล้ว 42,301 ล้านบาท แต่ถ้าหากกระทรวงพาณิชย์ขายได้สูงกว่าผลขาดทุนจำนวน 32,301 ล้านบาท ผลขาดทุนก็จะลดลง เช่น ขายได้ 98,991.91 ล้านบาท จะขาดทุนลดลงรวมแล้ว 22,301 ล้านบาท

2.นิพนธ์ พัวพงศกร นักวิชาการเกียรติคุณ สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศ (TDRI) : ข้าพเจ้าได้ขอข้อมูลจากกรมศุลกากร ซึ่งได้ให้คำนิยามเกี่ยวกับการซื้อขายแบบรัฐต่อรัฐ เป็นการขายโดยกรมการค้าต่างประเทศให้รัฐบาลต่างประเทศโดยตรง จะพบว่าในปี 2555 มีการส่งข้าวไปยังประเทศจีน โดยการซื้อขายแบบรัฐต่อรัฐเพียง 210 ตัน เป็นข้าวหอมมะลิ 169.5 ตัน และข้าวขาว 42.96 ตัน ส่วนในปี 2556 ในช่วงเดือน ม.ค.-มี.ค.ไม่ปรากฏว่ามีการส่งออกไปยังประเทศจีนแต่อย่างใด

หลักฐานส่วนหนึ่งที่ข้าพเจ้าเชื่อว่าอาจมีการทุจริต กล่าวคือ แต่เดิมการขอออกใบอนุญาตส่งข้าวออกนอกราชอาณาจักร ถ้าเป็นข้าวหอมมะลิจะเป็นอำนาจหน้าที่ของกระทรวงพาณิชย์ แต่ถ้าเป็นข้าวประเภทอื่นนั้น กระทรวงพาณิชย์ได้มอบหมายให้สภาหอการค้าแห่งประเทศไทยเป็นผู้ดำเนินการ

แต่ต่อมาหลังจากมีข่าวเรื่องการส่งออกข้าวแบบรัฐต่อรัฐ ปรากฏว่ามีการเปลี่ยนแปลงอำนาจในการออกใบอนุญาตดังกล่าว เมื่อประมาณเดือน พ.ค. 2556 อำนาจหน้าที่ในการออกใบอนุญาตส่งข้าวออกนอกราชอาณาจักรประเภทอื่นที่กล่าวมาข้างต้น เฉพาะข้าวขาว ได้โอนกลับไปยังกระทรวงพาณิชย์ ดังนั้น การกระทำดังกล่าวจึงทำให้สาธารณชนไม่สามารถตรวจสอบได้

3.เกริกไกร จีระแพทย์ อดีตอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ และอดีต รมว.พาณิชย์ : สัญญาระหว่างรัฐต่อรัฐ หรือที่เรียกทั่วไปว่า จีทูจี เพื่อซื้อขายข้าว จะเป็นสัญญาที่เกิดจากความต้องการของรัฐผู้ขาย และรัฐผู้ซื้อ โดยหากประเทศไทยเป็นรัฐผู้ขาย จะมีวัตถุประสงค์สำคัญอยู่เพียง 2 ประการ คือ 1.เพื่อการระบายข้าว และ 2.เพื่อสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างประเทศ

อนึ่ง หากเป็นการทำสัญญาระหว่างรัฐต่อรัฐในเรื่องของการขายข้าว ซึ่งประเทศไทยเป็นรัฐผู้ขายนั้น ตัวแทน คือ กรมการค้าต่างประเทศ จะเป็นผู้ลงนามในสัญญา ส่วนตัวแทนของรัฐผู้ซื้อ โดยปกติจะเป็นหน่วยงานที่มีวัตถุประสงค์เกี่ยวกับการค้าขายข้าวหรือโภคภัณฑ์โดยตรง และต้องเป็นหน่วยงานของรัฐบาล เช่น สาธารณรัฐประชาชนจีน จะมีหน่วยงานที่เรียกว่า China National Cereals, Oils and Foodstuffs Corporation หรือ COFCO เป็นตัวแทนรัฐผู้ซื้อ เป็นต้น

แต่อย่างไรก็ตาม เนื่องจากสาธารณรัฐประชาชนจีนเป็นประเทศขนาดใหญ่ หากตัวแทนในระดับรัฐบาลท้องถิ่น หรือมณฑล หรือรัฐวิสาหกิจ ได้รับมอบหมายจากรัฐบาลให้ไปทำการซื้อขายข้าวระหว่างรัฐ กรณีเช่นนี้ก็ถือว่าตัวแทนในระดับรัฐบาลท้องถิ่น หรือมณฑล หรือรัฐวิสาหกิจนั้น เป็นตัวแทนของรัฐเช่นกัน แต่ข้อสำคัญ คือ ตัวแทนของรัฐดังกล่าว จะต้องมีหน้าที่หรือวัตถุประสงค์เกี่ยวกับการซื้อขายข้าว และข้าวที่ตกลงซื้อขายนั้นก็ต้องตกอยู่แก่หน่วยงานของรัฐเป็นสำคัญ

4.วิชัย ศรีประเสริฐ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าว : การซื้อขายข้าวกับประเทศจีนแบบรัฐต่อรัฐนั้น ข้าพเจ้าไม่ได้ดำเนินการในเรื่องดังกล่าว แต่ข้าพเจ้าพอทราบว่าจากการโทรศัพท์สอบถามผู้บริหารของ COFCO ว่า หากจะทำการซื้อขายข้าวกับประเทศจีน จะต้องดำเนินการผ่าน COFCO เท่านั้น ดังนั้น ไม่ว่าจะเป็นบริษัทเอกชน หรือ State Enterprise ของประเทศจีน หากจะซื้อขายข้าวจากประเทศไทยก็จะต้องดำเนินการผ่าน COFCO เท่านั้น

การส่งออกข้าว หมายถึงต้องส่งออกข้าวออกนอกประเทศไทย การขายข้าวแบบส่งมอบหน้าโกดัง (Ex-warehouse) ไม่ถือเป็นการส่งออกข้าวแต่อย่างใด เพราะว่ากรณีดังกล่าวนั้น เป็นการส่งมอบสินค้าหน้าคลังสินค้าที่อยู่ภายในประเทศเท่านั้น ดังนั้น จึงเป็นการซื้อขายและส่งมอบภายในประเทศ ไม่ใช่การส่งออก

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน