จากประชาชาติธุรกิจ
โดย พงศ์พีระ ชวาลาธวัช www.facebook.com/thaistartupcafe
เมื่อผมเริ่มทำ Startup ผมพยายามหาหนังสืออ่าน หาคอร์สเรียน หาคนปรึกษา แต่ว่าในยุคนั้น Startup โดนจับไปรวมว่าเป็น SMEs แต่พอเวลาผ่านไปก็มีคนให้คำจำกัดความที่ลึกขึ้นไปอีกว่า Startup และ SMEs คนละเรื่อง แต่ก็มีหลายอย่างคล้ายคลึงกัน เช่น ขนาด, การเริ่มของกิจการ, โครงสร้าง
แต่สิ่งที่ไม่เหมือนกันของ Startup และ SMEs คือ วิธีการและความคาดหวังในการเจริญเติบโต Startup ก้าวร้าวและรุนแรงกว่า โดยจะมีเทคโนโลยีเข้ามาเป็นสะพานเชื่อมการเติบโตนี้เข้าด้วยกัน ระหว่างนี้เอง ผมพบว่า Youtube ก็เป็นแหล่งที่เราสามารถเรียนรู้เรื่องของ Startup ได้อย่างไม่มีวันจบสิ้น ผมเองได้ค้นหาไปเรื่อย กระทั่งไปเจอกับรายการหนึ่งชื่อว่า "Shark Tank" ซึ่งเป็นรายการที่มี Investor 4-5 คนมานั่งแล้วตัดสินการ Pitch ของ Startup ทั้งหลาย โดยไม่มีการจำกัดว่า Startup คุณนั้นจะเป็นอะไร Investor ที่มาพิจารณาการลงทุนนั้นล้วนแต่เป็นนักธุรกิจระดับประเทศ และเป็นที่ยอมรับกันทั่วไปว่ามีทั้งเงินลงทุนเองด้วย
หนึ่งใน Investor จาก 5 คน มีชื่อคุณ Kevin O′Leary แต่หลายคนกลับขนานนามเขาว่า "Mr.Wonderful" เพื่อเป็นการเหน็บลึก ๆ ซึ่งกลายเป็นว่าชื่อหลังนี้ดังยิ่งกว่าชื่อจริงด้วยซ้ำ สไตล์หลาย ๆ อย่างของเขาเรียกได้ว่าคล้ายกลับ Donald Trump อย่างมาก ไม่ว่าความเป็นคนโผงผาง กล้าด่า กล้าวิจารณ์ ถึงแม้จะไม่รู้อะไรเกี่ยวกับธุรกิจนั้นมาก แต่ก็ต่อยด้วยคำพูดนำไปก่อนเพียงเพราะเห็นว่าธุรกิจ Startup ตัวนั้น มีอนาคต เลยต้องต่อยเพื่อให้ Founder นั้นใจอ่อนยอมราคา
เขาเป็นนักเจรจาชั้นยอด และเป็นคนที่ชอบ The Ugly Truth คือความจริงที่คนส่วนใหญ่ไม่อยากได้ยิน บางครั้งเขาตอกย้ำคำพูดอันรุนแรงกับคนที่มานำเสนอ หนักเสียจนแม้แต่ Investor ด้วยกันยังทนไม่ได้ที่เขาไม่ให้เกียรติกับคนนำเสนอเลย
ผมเองสังเกตเห็นอีกมุมว่า การแสดงออกสุดโต่งนี้อาจจะมีการกำกับอยู่เบื้องหลัง แต่เจ้าตัวก็ออกมาพูดว่า มันไม่ใช่การแสดง จริง ๆ แล้วตัวเขาคือ The Merchant of Truth หรือพ่อค้าที่พูดแต่ความจริงเท่านั้น
คำพูดที่ดูรุนแรงนั้น ผมขอยกตัวอย่าง เวลามีผู้หญิงที่เป็น Founder ออกมา Pitch แล้วดูแย่ หรือไม่สามารถจะหาเงินได้จริงในความคิดของเควินเมื่อไหร่ เขาจะพูดออกมาทันทีว่า "ธุรกิจของคุณมันแย่มาก" (จริง ๆ หยาบคายกว่านี้อีก) "คุณกำลังทำให้เวลาอันมีค่าของผมหมดไปโดยเปล่าประโยชน์" และทันใดนั้นจะเดาไม่ยากที่ Founder ผู้ซึ่งมีหัวใจเต็มเปี่ยมกับ Startup ของตัวเอง มักจะต่อมน้ำตาแตก แต่เควินก็ยังไม่หยุด พูดต่ออีกว่า "กรุณาอย่าร้องได้ไหม นอกจากคุณจะทำให้ผมเสียเวลาแล้ว ผมจะบอกอะไรให้คุณรู้ไว้ด้วยนะว่า น้ำตาไม่เคยเพิ่มคุณค่าใด ๆ ให้กับธุรกิจคุณเลย เพราะฉะนั้นหยุดร้องไห้กับเงินซะ เพราะเงินมันไม่เคยจะร้องไห้กับคุณเลยด้วยซ้ำ"
ถ้าคนนำเสนอเป็นผู้ชาย บางครั้งเควินจะพูดตรง ๆ เลยว่า "คุณเป็นเซลส์แมนที่แย่มาก วินัยไม่มี คุณกำลังทำให้ผมเสียเวลา และท้ายที่สุดจำไว้เลยนะ เงินน่ะมันไม่เคยโกหกใคร เพราะฉะนั้นจงอย่านำอารมณ์เข้าไปในการทำธุรกิจ โลกแห่งความจริงมันโหดร้ายกว่าที่คุณคิดนัก" แน่นอนครับว่าแทบจะทะเลาะกันทุกครั้งที่เควินเอ่ยปากรุนแรงแบบนั้น
ช่วงแรก ๆ ผมขอบอกเลยว่า ผมไม่ชอบนายคนนี้เอาเสียเลย เพราะผมคิดว่าเขาอยากดังเหมือน Donald Trump เลยต้องด่าคนนำไปก่อน เพื่อทำให้ตัวเองเด่น ผมเคยคิดแม้กระทั่งว่า มันคงเป็นวัฒนธรรมของฝรั่ง ที่เมื่อคิดอะไรก็จะพูดอย่างนั้น แต่บ่อย ๆ ครั้งที่ Investor ชื่อคุณ Robert Herjavec เอง ก็ออกจะไม่เห็นด้วยกับคำพูดของเควิน ถึงกับหลุดปากออกมาว่า "คุณกับผมมันฉลามคนละน่านน้ำกัน !"
แต่เมื่อผมเฝ้าดูเขาอย่างใจจดใจจ่อ ผมพบว่าคุณเควินนั้นไม่ได้มีแต่พระเดชอย่างเดียว แต่มีพระคุณด้วยที่สอน Startup Founder เพราะเขาเป็นเพียงคนเดียวที่กล้าสั่งสอนในสิ่งที่คนทั่วไปจะไม่สอน ยกตัวอย่าง มีรายการตอนหนึ่งซึ่งมีคนนำเอา Startup เสนอคุณเควิน เป็นการเสนออย่างหนักหน่วงว่า ตัวเขานั้นมีความรักอย่างใหญ่หลวงกับธุรกิจตัวนี้มาก และลงทุนลงเวลาในการทำมันอย่างจริงจัง เรียกว่านักลงทุนทุกคนสะท้านในความตั้งใจของเขา ผู้นำเสนอคนนั้นทำแม้กระทั่งเอาบ้านไปค้ำจำนองเพื่อเอาเงินออกมาทำธุรกิจที่เขารัก แต่คุณเควินไม่ได้เห็นภาพเช่นนั้น กลับสอนสวนไปว่า "เงินมันก็เหมือนทหาร ถ้าส่งทหารออกไปตายทุกวันแล้วธุรกิจคุณจะทำยังไง"
ผมเองจะทยอยเอาพวก Youtube Link ที่เป็นประโยชน์จากคุณเควินนำมาลงให้ดูกันไปเรื่อย ๆ ไว้ตอนหน้าผมจะเล่าให้ฟังต่อว่า คุณเควินสุดโหดคนนี้มีอะไรดีที่สามารถสอนเราได้ และจริง ๆ แล้วโลกของ Startup ที่หลาย ๆ คนชื่นชมนั้น มันโหดร้ายแค่ไหน แต่ไม่ได้หมายความว่าให้เลิกทำ Startup นะครับ
แค่ว่าความอันตรายนี้ควรจะต้องมากับการคำนวณค่าความเสี่ยง และ Validate ให้เป็น ที่สำคัญต้องโฟกัสและลงมือทำทันทีครับ ว่าแต่ว่า Startup ของคุณเป็นยังไงบ้างแล้วครับ แวะเข้าเพจ Facebook ผม เล่าสู่กันฟังบ้างสิครับ
สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน
