จากประชาชาติธุรกิจ

คอลัมน์สามัญสำนึก โดย ชลาทิพย์ ถิรสุนทรากุล

ธุรกิจประเภท Sharing Economy คือ การทำธุรกิจบนแนวคิด "แลกเปลี่ยน" ไม่ใช่ระบบธุรกิจแบบคุ้นเคยเดิม ๆ หนึ่งในแชริ่งอีโคโนมีกำลังมาแรง และกำลังทำการตลาดบนโซเชียลมีเดียและออนไลน์ในบ้านเรา คือ เว็บให้บริการแบ่งปันห้องเช่า บ้านเช่า ให้เจ้าของห้อง เจ้าของบ้าน หรือมีที่พักในทุกรูปแบบ ทุกทำเล นำข้อมูลมาโพสต์เพื่อปล่อยเช่าระยะสั้นให้นักท่องเที่ยว

เว็บแบบนี้เป็นที่นิยมในประเทศตะวันตก ถึงขนาดกลายเป็นเป้าถูกวิจารณ์จากผู้บริหารโรงแรมในปารีสแล้ว เพราะมีรายงานว่า ปารีสในฐานะเมืองท่องเที่ยวสำคัญของโลก มีผู้เสนอห้องเช่าผ่านเว็บให้บริการแบ่งปันห้อง-บ้านเช่ากันหลายหมื่นราย และกลุ่มนักท่องเที่ยวใช้บริการมากขึ้นด้วย

ปัจจัยความนิยมมาจากการทำราคาที่ถูกกว่า ทั้งยังมีจุดขายบรรยากาศที่ตั้งของสถานที่ที่อาจถูกใจลูกค้ากลุ่มที่มีรสนิยมเฉพาะ

แม้มีการอธิบายว่า ลูกค้าของโรงแรมหรูกับของเว็บให้บริการเป็นคนละกลุ่มกัน และคนละรสนิยมการท่องเที่ยว กระนั้นตัวเลขที่น่าสนใจก็พบว่า ธุรกิจนี้กำลังเติบโต และมีผู้คนอยากลองพักในรูปแบบใหม่นี้เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ

เช่นเดียวกับบ้านเรามีความนิยมเปิดห้องชุดให้นักท่องเที่ยว-ลูกค้าต่างชาติ "เช่ารายวัน" โดยเปิดหาลูกค้าเอง หรือผ่านเว็บให้บริการ โดยกระแสนี้หนาแน่นในต่างจังหวัดที่เป็นเมืองท่องเที่ยว และในกรุงเทพฯ ที่เป็นทำเลดีติดรถไฟฟ้า อาทิ ย่านเพลินจิต เอกมัย พระราม 9 รัชดาฯ บางนา พระโขนง แม้กระทั่งคอนโดฯติดรถไฟฟ้าทำเลชานเมืองก็ยังร่วมวง

แม้ธุรกิจนี้ในแง่การลงทุนน่าเย้ายวนแต่ก็มีข้อท้วงติงเกี่ยวกับประเด็นกฎหมายด้วย

นายกสมาคมโรงแรมไทยระบุว่าการปล่อยเช่าห้องชุดรายวันมีความผิดตาม พ.ร.บ.การโรงแรม พ.ร.บ.คนเข้าเมือง พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร เพราะใช้อาคารผิดประเภท นำอาคารชุดมาเสนอขายเป็นรายวัน รวมถึงความผิดจากการไม่รายงานรายได้ที่แท้จริงตอนยื่นเสียภาษีเงินได้ เป็นต้น

และที่ต้องชั่งน้ำหนักให้มากคือ ธุรกิจลักษณะนี้มักกระทบกับความรู้สึกการเป็นเจ้าของร่วมของผู้อยู่อาศัยห้องชุดคนอื่น ๆ เพราะการมีชาวต่างชาติผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนเข้านอกออกในอาคาร ย่อมกระทบต่อความรู้สึกของกลุ่มผู้อยู่อาศัยที่ซื้อไว้เพื่ออยู่ อาทิ บางกรณีเปิดห้องชุดให้ "เช่ารายวัน" แล้วให้แขกต่างชาติมาเบิกกุญแจกันที่นิติบุคคลก็มี รวมถึงการใช้สิ่งอำนวยความสะดวกส่วนกลางที่แน่นขนัด การรบกวนความเป็นส่วนตัวของเจ้าของร่วมคนอื่น ๆ ที่สำคัญความระแวงเรื่องความปลอดภัยจากการเปลี่ยนหน้าเปลี่ยนตาผู้เช่าแบบรายวัน

แม้ตามกระทู้ในเว็บบอร์ด บรรดาผู้ทำธุรกิจลักษณะนี้ต่างให้เหตุผลว่าทำได้ พร้อมอธิบายการสกรีนแขกที่เข้าพัก และตรวจโปรไฟล์ บ้างก็เสนอเงื่อนไขที่หวังว่าเจ้าของร่วมคนอื่นจะรับได้ อย่างไรก็ดี เมื่อการทำธุรกิจมาฟีเจอริ่งกับการอยู่อาศัย จุดตรงกลางพอดีจะอยู่ที่ตรงไหน

ลักษณะนี้การรอตีความเชิงกฎหมายอาจไม่ได้ข้อสรุปโดยเร็ว ขณะที่การทำธุรกิจให้เช่ารายวันน่าจะบูมขึ้นเรื่อย ๆ ในภาคปฏิบัติจึงอยู่ที่นิติบุคคลของแต่ละโครงการต้องเข้มข้น มีการตรวจสอบ และเก็บหลักฐานต่าง ๆ เพื่อรับมือหากมีปัญหาในอนาคต

ถือเป็นตัวอย่างของธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย ให้สอดรับกับพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป แต่ไอเดียธุรกิจใหม่ ๆ ยังอยู่บนเส้นทางที่หมิ่นเหม่ให้ต้องตีความทางกฎหมายที่อาจยังไม่เท่าทันสถานการณ์นั่นเอง

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน