จาก โพสต์ทูเดย์

ความเชื่อมโยงระหว่าง “ค่าเหมาจ่ายรายหัว” ในระบบประกันสังคม กับ “ผลประโยชน์” ที่สุมไว้ให้แก่โรงพยาบาลเอกชน สอดประสานกันอย่างมีนัยสำคัญ....

โดย ... ธนวัฒน์ เพ็ชรล่อเหลียน / วิทยา ปะระมะ

ความเชื่อมโยงระหว่าง “ค่าเหมาจ่ายรายหัว” ในระบบประกันสังคม กับ “ผลประโยชน์” ที่สุมไว้ให้แก่โรงพยาบาลเอกชน สอดประสานกันอย่างมีนัยสำคัญ และได้ทิ้งร่องลอยอันน่าเคลือบแคลงชวนให้ค้นหา

ประการหนึ่ง โรงพยาบาลในระบบประกันสังคมได้รับงบเหมาจ่ายรายหัวถึง 2,105 บาท ต่อคนต่อปี ขณะที่สำนักงานหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (สปสช.) กลับพบว่านำมาใช้จริงเพียง 700 บาท

ยังผลให้เกิดคำถามถึงเงินส่วนต่างที่หล่นหายไปในรายละเอียด

นั่นเพราะ จำนวนผู้ประกันตนกว่า 9 ล้านคน แปรผันตรงให้งบเหมาจ่ายรายหัวสูงขึ้นตาม โดยปี 2554 พบว่ามีงบเหมาจ่ายรายหัวสำหรับโรงพยาบาลในระบบประกันสังคมถึง 2.2 หมื่นล้านบาท ส่วนต่างที่เกิดจึงกว้างและมีจำนวนมหาศาล

กล่าวคือเงินจำนวน  1.4 หมื่นล้านบาท ได้หล่นหายไปในโรงพยาบาล หรืออาจกล่าวได้ว่าถูกโรงพยาบาล “กินเปล่า”

อีกประการหนึ่ง พบช่องโหว่ในการบริหารจัดการของสำนักงานประกันสังคม (สปส.) โดยเฉพาะกรณีการให้คณะกรรมการแพทย์ ซึ่งประกอบด้วยแพทย์ล้วนๆ เข้ามากำหนดทิศทางการให้บริการรักษาพยาบาล

เป็นเหตุให้ถูกตั้งแง่ถึงความโน้มเอียงในการบริหาร ว่ามุ่งแสวงหาประโยชน์ให้แก่กลุ่มแพทย์และโรงพยาบาลเท่านั้นหรือไม่

อย่างไรก็ตาม ล่าสุด นพ.เอื้อชาติ กาญจนพิทักษ์ นายกสมาคมโรงพยาบาลเอกชน ได้ออกมายืนยันเสียงแข็งว่า ระบบประกันสังคมไม่ได้ทำให้โรงพยาบาลเอกชนมีกำไร เนื่องจากงบประมาณที่ได้รับจาก สปส.มีจำกัด และตลอด 3 ปีที่ผ่านมาก็ไม่มีการปรับขึ้นค่าเหมาจ่ายรายหัว เป็นเหตุให้โรงพยาบาลเอกชนต้องแบกรับภาระด้วยตัวเอง

“พบว่าขณะนี้โรงพยาบาลเอกชนหลายแห่งเตรียมถอนตัวออกจากระบบประกันสังคม” คุณหมอเอื้อชาติ ระบุ

ผู้บริหารโรงพยาบาลรามคำแหงรายนี้ อธิบายว่า ปัจจุบันมีโรงพยาบาลเอกชนขนาดใหญ่ซึ่งสามารถดูแลผู้ประกันตนกว่า 2 แสนราย เริ่มทยอยออกจากระบบ ขณะที่โรงพยาบาลขนาดเล็กที่ดูแลผู้ประกันตนได้เพียง 2.5 หมื่นราย กลับเข้ามาในระบบแทน นั่นเพราะโรงพยาบาลขนาดใหญ่มีต้นทุนการรักษาสูงแต่ได้รับเงินเหมาจ่ายอย่าง จำกัด จึงไม่คุ้มทุน หากเปิดให้บริการ

สอดรับกับข้อมูลจาก สำนักจัดระบบบริการทางการแพทย์ สำนักงานประกันสังคม ที่แสดงจำนวนโรงพยาบาลรัฐและเอกชนในระบบประกันสังคม โดยข้อมูลระบุว่า ตั้งแต่ปี 2547 ถึงปี 2553 มีโรงพยาบาลเอกชนถอนตัวออกจากระบบอย่างต่อเนื่อง จากเดิม 134 แห่ง เหลือเพียง 92 แห่ง โดยปัจจุบันมีโรงพยาบาลทั้งรัฐและเอกชนที่อยู่ในระบบประกันสังคมรวม 243 แห่ง

นายปั้น วรรณพินิจ เลขาธิการสำนักงานประกันสังคม ให้ข้อมูลว่า ในทุกๆ ปีจะมีโรงพยาบาลขอออกจากระบบประกันสังคมประมาณ 3 – 4 แห่ง แต่ก็จะมีโรงพยาบาลใหม่อื่นๆ สลับเข้ามาในระบบ โดยสาเหตุของการออกและเข้าจะแตกต่างกันออกไป

นพ.สมเกียรติ ฉะยาศรีวงศ์ ปลัดกระทรวงแรงงาน บอกว่า ปี 2554 มีโรงพยาบาลที่ขอออกจากระบบประกันสังคม 5 แห่ง คือ 1.โรงพยาบาลเอกชัย จ.สมุทรสาคร  2 .โรงพยาบาลกาญจนบุรีเมโมเรียล จ.กาญจนบุรี 3.โรงพยาบาลรวมแพทย์ จ.เชียงใหม่ 4.โรงพยาบาลโคราชเมโมเรียล จ.นครราชสีมา 5.โรงพยาบาลเซนต์เมรี่ จ.นครราชสีมา

“สาเหตุของการออกจากระบบแตกต่างกันออกไป บ้างอาจเพราะต้องการบริการกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ หรืออาจไม่พึงพอใจอัตราการจ่างเงินของสปส. แต่ขอยืนยันว่าที่ผ่านมาไม่ได้น้อยเกินไป” ปลัดกระทรวงแรงงานสำทับ

ทว่า หากพิเคราะห์ตัวเลขที่ปรากฏอย่างละเอียด จะเห็นว่าถึงแม้จะมีโรงพยาบาลเอกชนถอนตัวออกจากระบบบ้างก็จริง แต่ท้ายที่สุดแล้วจำนวนโรงพยาบาลเอกชนที่อยู่ในระบบประกันสังคมก็ยังมากกว่า ช่วงแรกที่มีระบบประกันสังคมให้บริการ

คำถามคือ หากโรงพยาบาลเอกชนไม่ได้กำไรจากระบบประกันสังคม เหตุใดต้องฝืนทนอยู่มากเพียงนี้

***กองทุนประกันสังคมจำนวนสถานพยาบาลโครงการประกันสังคม (หน่วย : แห่ง)*** 

                                    ที่มา : สำนักจัดระบบบริการทางการแพทย์ สำนักงานประกันสังคม