จาก โพสต์ทูเดย์

ต้องบอกว่าลุ้นกันถึงโค้งสุดท้ายก่อนจะมีการยุบสภา สำหรับการผลักดันร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.)

โดย...ทีมข่าวการเงิน

ต้องบอกว่าลุ้นกันถึงโค้งสุดท้ายก่อนจะมีการยุบสภา สำหรับการผลักดันร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ให้เอกชนร่วมลงทุนในกิจการของรัฐ พ.ศ. ... ที่กระทรวงการคลังตั้งท่ารอเสนอให้คณะรัฐมนตรี (ครม.) พิจารณาอนุมัติเห็นชอบในการประชุมครั้งสุดท้ายในสัปดาห์ ก่อนที่จะเป็นรัฐบาลรักษาการ

เป้าหมายคือส่งไปค้ำยันไว้ในสารบบของรัฐสภา แม้จะไม่มีผลบังคับใช้ในรัฐบาลนี้หรือรัฐบาลหน้า แต่ก็เหมือนปั๊มตรายางไว้

อย่างไรก็ตาม กฎหมายนี้จะได้รับไฟเขียวจาก ครม.หรือไม่ ยังต้องจับตาไม่กะพริบ เพราะถึงจะเป็นของดีในแง่ของผู้เสนอกฎหมาย แต่กลับกลายเป็นของแสลงสำหรับเจ้ากระทรวงต่างๆ ที่กำกับดูแลรัฐวิสาหกิจ เพราะทำให้เข้าไปแทรกแซงหาผลประโยชน์ได้ยาก

สาเหตุเพราะเม็ดเงินลงทุนของรัฐวิสาหกิจแต่ละปีสูงถึง 34 แสนล้านบาทต่อปี จะถูกควบคุมแบบรัดกุมมากขึ้น การประมูลจัดซื้อจัดจ้าง หรือการเข้าร่วมการงานของรัฐจะถูกขมวดปมให้รัดกุม รอบคอบ มิใช่นึกจะปล่อย การเมืองก็อิ่มเช่นในอดีต

ที่ผ่านมามีการร่วมทุนและแผนลงทุนของรัฐวิสาหกิจจะมีสำนักงานคณะกรรมการ พัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) เป็นผู้กลั่นกรองให้ความเห็นชอบ แต่ภายใต้กฎหมายใหม่จะถูกยึดอำนาจมาให้คณะกรรมการที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายเป็น ผู้พิจารณาแทน

เมื่อเป็นเช่นนี้ เท่ากับว่าคลังได้ยึดอำนาจดูแลเงินลงทุนรัฐวิสาหกิจจากทั้งเจ้ากระทรวงที่มา จากการเมือง และจาก สศช. ที่เป็นผู้กลั่นกรองเดิม และที่ผ่านมามักคัดค้านการลงทุนที่ไม่สมเหตุสมผลอยู่เสมอ

ร่างกฎหมายร่วมทุนใหม่นี้ คณะกรรมการกลั่นกรองการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน จะมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน รมว.คลัง เป็นรองประธาน ปลัดกระทรวงการคลัง เลขาธิการ สศช. ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณ อธิบดีกรมบัญชีกลาง ผู้อำนวยการสำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ เป็นกรรมการโดยตำแหน่ง และมีกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิอีกไม่เกิน 7 คน

นอกจากนี้ ยังให้ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) เป็นกรรมการและเลขานุการ และผู้อำนวยการสำนักงานการร่วมลงทุนระหว่างภาครัฐและเอกชน และข้าราชการที่ รมว.คลัง เลือกอีก 1 คน เป็นผู้ช่วยเลขานุการ

จะเห็นได้ว่าองค์คณะกรรมการที่ตั้งขึ้น เป็นตัวแทนจากกระทรวงการคลังคุมอำนาจการตัดสินใจไว้ทั้งหมดแทบจะเบ็ดเสร็จ

ถ้าเป็นแบบนี้ก็สามารถพิจารณาโครงการแบบซ้ายหันขวาหันได้อย่างไม่ยากเย็น

แต่การที่ได้อำนาจแบบอยู่ในมืออยู่หมัดเช่นนี้ ก็ถือเป็นดาบสองคม จุดแข็งทำให้การพิจารณาโครงการร่วมลงทุนเดินหน้าได้รวดเร็ว ซึ่งการร่วมทุนในโครงการขนาดใหญ่ถือเป็นหัวใจการลงทุนพัฒนาประเทศที่สำคัญ เพราะรัฐบาลไม่มีกำลังเงินและเทคโนโลยีที่ทันสมัยเข้ามาสนับสนุนการลงทุน

ในทางตรงข้าม กฎหมายนี้ก็อาจจะเป็นจุดอ่อนให้ฝ่ายการเมืองเข้ามาแทรกแซงการพิจารณาโครงการ มากกว่าเดิม และผูกขาดที่เจ้ากระทรวงเพียงคนเดียว คือ กระทรวงการคลัง ที่เป็นเสียงส่วนใหญ่ที่จะพิจารณาเห็นชอบโครงการ

ต่างจากในอดีตที่มี สศช. ที่ถือว่าเป็นหน่วยงานที่เป็นกลางมากลั่นกรอง และพร้อมที่มีความเห็นต่างอย่างตรงไปตรงมากับโครงการลงทุนที่ไม่คุ้มค่าเม็ด เงินภาษี แต่เมื่อมีกฎหมาย สศช. จากพี่เบิ้มก็จะกลายเป็นน้องเล็กคนหนึ่งในคณะกรรมการกลั่นกรองที่ตั้งขึ้นมา เท่านั้น

แม้แต่นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ เลขาธิการ สศช. ก็ออกมายอมรัฐว่า ตามโครงสร้างกฎหมายร่วมทุนฯ ฉบับใหม่ สศช.จะไม่มีบทบาทในแง่ของการเป็นหน่วยงานที่ทำหน้าที่เข้าไปวิเคราะห์กลั่น กรองและวิเคราะห์โครงการร่วมทุนอีกต่อไป สศช.จะดูเฉพาะนโยบายการลงทุนที่สอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาประเทศเท่านั้น

การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวส่งผลให้ สศช.กลายเป็นเสือกระดาษ ถูกยึดเขี้ยวเล็บในการดูเม็ดเงินโครงการลงทุนที่เป็นเงินภาษีของประชาชนให้ เกิดประโยชน์คุ้มค่าสูงสุด

แม้ว่ากระทรวงการคลังจะผ่านด่านของ สศช.มาได้ด่านหนึ่งแล้ว แต่ด่านที่เหลือที่เป็นนักการเมืองเจ้ากระทรวงที่แสวงหาผลประโยชน์จาก โครงการลงทุนของรัฐวิสาหกิจนั้น ดูท่าแล้วกฎหมายฉบับใหม่นี้ยากจะผ่านด่านนี้ไปได้ง่าย

สัปดาห์ที่แล้วนักการเมืองเจ้ากระทรวงก็จับมือเบรกร่าง พ.ร.บ.การกำกับและพัฒนานโยบายรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. ... หรือ พ.ร.บ.สคร. จนล้มไม่เป็นท่าในที่ประชุม ครม.มาแล้ว

สาเหตุสำคัญเพราะร่างกฎหมาย สคร. ได้รวบและให้อำนาจแก่คณะกรรมการกำกับนโยบายด้านรัฐวิสาหกิจ (กนร.) มากขึ้น เป็นการตัดแข้งตัดขาและท่อน้ำเลี้ยงของนักการเมืองเจ้ากระทรวงที่กำกับดูแล รัฐวิสาหกิจ เมื่อเค้กหรือโครงการลงทุนต่างๆ ที่เคยแบ่งปันให้กับพวกพ้องของตัวเองกำลังถูกแย่งชิง นักการเมืองจึงไม่ลังเลที่จะตัดกฎหมาย สคร.ตกเหวไม่ได้ผุดได้เกิดในที่สุด

กฎหมายร่วมทุนฯ ก็มีแนวโน้มสูงที่จะซ้ำรอยกฎหมาย สคร.เช่นกัน ตราบใดที่ฝ่ายการเมืองยังเห็นประโยชน์ตัวเองมากกว่าเห็นแก่ระบบหรือส่วนรวม ย่อมไม่ปล่อยให้กฎหมายที่สลายอำนาจของตัวเองออกมาเด็ดขาด

ไม่เชื่อโปรดรอชม