จาก โพสต์ทูเดย์
รู้จักกับ "ชาหมามุ่ย" เครื่องดื่มสมุนไพรมีประโยชน์ต่อสุขภาพที่น่ามีไว้ประจำบ้าน
โดย...วันพรรษา อภิรัฐนานนท์
ด้วยคุณสมบัติอันเลื่องลือ ทำให้ผู้คนสนใจหมามุ่ยกันไปทั่วเมือง หลายวันก่อนมีโอกาสไปจิบชาหมามุ่ยที่งานมหกรรมสมุนไพรแห่งชาติ เมืองทองธานี ได้เก็บตกเรื่องหลายเรื่องที่เกี่ยวเนื่องด้วยหมามุ่ย และทำให้มีเรื่องมาคุยกัน...
บทความนี้คงไม่กล่าวถึงสรรพคุณของหมามุ่ยมากนัก ขอยกให้เป็นงานของนักวิจัยและกระทรวงสาธารณสุขก็แล้วกัน หากจะพูดถึงในมิติความสนใจของผู้คนที่มีต่อเมล็ดหมามุ่ย ที่หลายคนคงเพิ่งทราบ (เหมือนผู้เขียน) ว่าช่วยให้ปึ๋งปั๋ง เตะปี๊บสนั่น เพราะฉะนั้นก็ไม่แปลกใจที่คนจะแห่แหนกันมาขนานใหญ่ มะรุมมะตุ้มอยู่ที่ซุ้มยาดอง...เอ๊ย...ซุ้มหมามุ่ยในงานมหกรรมสมุนไพรฯ จัดโดยกระทรวงสาธารณสุขเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา ผู้เขียนเองก็ไม่พลาด ได้ตามไปสังเกตการณ์อย่างใกล้ชิดติดซุ้ม รวมทั้งได้ซิบจิบยากำลังมาหลายขนาน
หมามุ่ยมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Mucuna Pruriens (L.) DC. ชื่อวงศ์ FABACEAE ชื่ออื่น กลออื้อแซ โพล่ยู มะเหยือง หมาเหยือง เป็นไม้เลื้อยล้มลุก ลำต้นเล็กเหนียวคล้ายเชือก ดอกออกเป็นช่อห้อยลง สีม่วงแก่ถึงม่วงอมดำ ออกเป็นช่อบานเรียงลดหลั่นสวยงาม ผลเป็นฝักยาว ปกคลุมด้วยขนละเอียดสีน้ำตาลอมแดง หรือสีทองอมแดง ที่เป็นพิษและหลุดร่วงง่าย หมามุ่ยเป็นพืชตระกูลถั่ว ภายในฝักมีเมล็ดรูปไข่ เมล็ดนี่แหละที่สำคัญ!
หมอพื้นบ้านของไทยมีตำรับยากำลังมากมาย หนึ่งในนั้นคือเมล็ดหมามุ่ย ซึ่งต้องใช้แบบแก่จัด โดยสังเกตง่ายๆ ว่าจะมีขีดสีดำอยู่บนเมล็ด ศูนย์ข้อมูลสมุนไพร โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรแนะวิธีกินว่า ให้นำเมล็ดหมามุ่ย (แก่จัด) มาคั่ว ให้สีของขั้วออกเข้มเสมอกัน จากนั้นทิ้งให้เย็นแล้วนำมาบด หรือกินเป็นเมล็ดๆ โดยนำไปแช่น้ำเพื่อให้เมล็ดนุ่ม ค่อยเคี้ยวให้ละเอียด กินครั้งละ 3 เมล็ด เช้า-เย็น (สำหรับคนที่งงว่าแล้วจะไม่คันหรือ เขาจะแช่เมล็ดให้เปียกน้ำก่อนแล้วเผาคั่วกับไฟให้ขนหลุด จึงค่อยปอกเปลือก)
วิธีรับประทานหมามุ่ยอีกแบบ คือ รับประทานครั้งละ 1 ช้อนแกง โดยห่อผ้าขาวบาง แช่ในน้ำ 1 แก้ว นาน 30 นาที รับประทานครั้งละ 1 แก้ว เช้า-เย็น หรือจะนำมาละลายน้ำกินทั้งน้ำทั้งเนื้อก็ได้ แต่ห้ามกินในปริมาณที่มากเกินไป อีกวิธีหนึ่งก็นำมาผสมในกาแฟ โดยใช้เมล็ดหมามุ่ยคั่วบด 1 ช้อนชาต่อกาแฟ 1 ช้อนชา รับประทานวันละ 1 ครั้ง อย่ารับประทานเกิน 5 กรัม หรือไม่เกิน 25 เมล็ดต่อวัน
ที่ซุ้มหมามุ่ย (อันแน่นขนัด) ได้ลองชิมน้ำชาหมามุ่ย ซึ่งต้องขอบอกว่ารสชาติดีมาก จิบแล้วก็รู้สึกว่าหูตาจะแจ่มใสดี กลิ่นของชาหมามุ่ยหอมอ่อนๆ ไม่น่าเชื่อว่าจะเป็นชาที่ทำมาจากพืชอันมีขนคันคะเยอ ส่วนกาแฟก็อร่อยเลิศ มีการปรุงแต่งรสด้วยครีมเทียมและน้ำตาลนิดหน่อย รสชาติออกแนวกาแฟสมุนไพร จะเป็นกาแฟหรือชาก็ตาม ผู้คนหยิบซดกันไม่มีหยุด
เห็นแล้วน่าดีใจว่ามีการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรได้ดี จากหมามุ่ยในอดีตที่เด็กซนๆ ใช้เป็นอาวุธ รวมถึงนักเลงโตที่เอาไว้เล่นสนุกหรือชำระความคู่แค้น กลายมาเป็นชาและกาแฟหมามุ่ยที่อร่อย (จริงๆ) บำรุงกำลังและช่วยให้สดชื่นไม่แพ้กาแฟนอกแก้วแพงๆ ถ้าผลิตในเชิงพาณิชย์ให้ดื่มกินง่าย ก็เชื่อว่าจะได้รับความนิยมและเป็นเครื่องดื่มประจำบ้านได้ไม่ยาก
