สินค้าอันตรายต่อสุขภาพ คืออะไร มีทางแก้จริงหรือ

จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์

โดย : ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา fmedthm@gmail.com www.cueid.org

ติดตามข่าวคราวขององค์กรด้านสุขภาพและกระทรวงสาธารณสุขที่ส่วนใหญ่และเกือบทั้งหมดมุ่งไปสู่การกำจัดการสูบบุหรี่และการดื่มเหล้า
ซึ่งในส่วนบุหรี่ที่น่าชมเชยคือห้ามสูบในอาคาร ภัตตาคาร และที่สาธารณะได้สำเร็จ รวมทั้งมีคำขวัญกิ๊บเก๋ต่างๆ แต่ที่ยิ่งน่าเป็นห่วงคือนักสูบหน้าใหม่ซึ่งเป็นเยาวชนอายุ 10 กว่าขวบไปทั้งสิ้น และสูบแบบเอาเป็นเอาตายแบบมืออาชีพดังจะเห็นได้จากสถานบันเทิงทั่วไป ร่วมกับการดื่มเหล้าเป็นล่ำเป็นสัน คิดตามประสาชาวบ้านธรรมดาคือปิดโรงงานยาสูบไปเถอะครับและห้ามนำเข้าบุหรี่นอก
 

 และยังฝันเฟื่องไปถึงให้จำกัดสิทธิเสรีภาพห้ามสูบบุหรี่เด็ดขาด หรือถ้าทำไม่ได้ก็อาจจะตัดหรือลดสิทธิที่จะได้รับการรักษาพยาบาลฟรีหรืออะไรต่างๆ ที่มีจิปาถะ เพราะผู้ที่เสพบุหรี่จะได้รับผลทำให้เกิดความสุขในสมองหรือสมองส่วนรางวัล เพราะฉะนั้นถ้าไม่มีอะไรที่แรงกว่า คงจะ ละ เลิก ลด ไม่ไหว ตัวอย่างที่เห็นเกือบ 100% ในคนไข้ก็คือ เฝ้าเพียรชักแม่น้ำ 20 สาย ขู่ก็แล้ว ปลอบก็แล้ว ยังสูบเป็น 10 ปี แต่วันแรกที่เกิดอัมพาตครึ่งซีก เจ็บหน้าอก เส้นเลือดหัวใจ สมอง ตัน เห็นหยุดได้ทุกรายวันนั้นเลย ถึงกระนั้นก็มีคนไข้อีกจำนวนที่ “หาย” จากเส้นเลือดตัน เช่น จากบอลลูน ใส่ขดลวดถ่างขยายหรือให้ยาละลายลิ่มเลือด เกิดเข้าใจผิดคิดว่าไม่เห็นจะเป็นไร รักษาหมูๆ 1-2 วันก็ดีเป็นปกติ เพราะฉะนั้นกลับมาสูบใหม่ ดังนั้น ต้องหักดิบครับ
 

ในส่วนของเหล้า ถ้าจะเหมารวมแบบบุหรี่ น่าจะยากกว่านิดหน่อย เพราะในเรื่องของสุขภาพยังแนะนำให้ผู้ชายดื่มวันละ 2 แก้ว ผู้หญิงวันละ 1 แก้ว เพื่อหัวใจและเส้นเลือด รวมทั้งสมองที่ดี แต่ถ้าจะให้เลิกหมดแบบบุหรี่ข้างต้นก็ไม่เลว ที่กล่าวมายืดยาวนี้ เป็น “ฝัน” ครับ ฝันกลางวันแสกๆ
 

และคิดว่าทำไม่ได้หรือทำได้ก็ไม่สำเร็จและจะมีผลทำให้สิ่งเสพเพื่อความสุขใจโผล่ขึ้นมาอีกเป็นดอกเห็ด ผู้เขียนมีโอกาสไปสอนหมอแขก อินเดีย เนปาล มัลดีฟส์ เมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมาบนเกาะมาเล่ (Male) ซึ่งถือเป็นมัลดีฟส์จริงๆ ไม่ใช่เกาะเล็กเกาะน้อยที่ต่างชาติเช่าทำเป็นรีสอร์ทให้คนไปเที่ยวฮันนีมูนหรือดำน้ำ คนของท้องถิ่นจริงๆ ห้ามดื่มเหล้าทุกชนิด การนำเหล้าเข้าประเทศถือเป็นเรื่องผิดกฎหมาย มีการห้ามศาสนาอื่น แม้รูปบูชาก็ไม่ได้
 

 คนทั้งเกาะอยู่ด้วยรัฐเลี้ยง ไม่มีอาชีพที่ชัดเจน เมื่อไม่มีเหล้าหรือแม้แต่เพลงฟัง ทุกคนหันไปสูบบุหรี่และมีอัตราการติดยาเสพติดมากมายพุ่งพรวดขึ้นทุกวัน สุขภาพย่ำแย่จากพิษของบุหรี่ จากที่เห็นจากเกาะมาเล่เอง และตัวอย่างที่เห็นจากนักท่องเที่ยวจากตะวันออกกลาง จากบรูไนที่ในประเทศห้ามดื่มเหล้า ทันทีที่ออกนอกประเทศ กลับกลายเป็นคนละคน ทั้งดื่มทั้งสูบ เพราะฉะนั้น เราน่าจะออกกฎห้ามตามข้างต้นไม่ได้ จะกลายเป็นแก้ปัญหาด้วยการสร้างปัญหาใหม่
 

พิเคราะห์ตามคำขวัญของกระทรวง คือ ...จน เครียด กินเหล้า (และอาจรวมบุหรี่) ว่ามีเพียงเท่านั้นหรือ และถ้าเป็นเช่นนั้นจริง มีทางไม่ให้เครียด ให้รวยๆ ขึ้นได้ แล้วจะหยุดดื่ม หยุดดูดได้จริงหรือ ผู้เขียนมีความรู้น้อยในการแยกแยะพฤติกรรมสาเหตุ เพียงแต่ งงๆ ว่าที่ลงทุนโฆษณาทีวี สื่อสิ่งพิมพ์ คงจะหลายร้อยล้านต่อปี จะมีวิธีอื่นๆ ที่เจ๋งกว่านี้ไหมครับ
 

อีกประการคือสินค้าอันตรายต่อสุขภาพจริงหรือที่มีแต่เหล้า บุหรี่ ผู้เขียนเคยเขียนในกรุงเทพธุรกิจหลายครั้งเกี่ยวกับน้ำหวาน น้ำอัดลม ว่าเป็นตัวร้ายก่อโรคอ้วนซึ่งเป็นบ่อเกิดของเบาหวาน โรคหัวใจ และนำมาสู่การรักษาที่สิ้นเปลืองมโหฬาร และขณะนี้องค์กรสุขภาพในประเทศไทยก็มีความเห็นเช่นเดียวกัน โดยที่ในสหรัฐมีการรณรงค์ให้ขึ้นภาษีน้ำอัดลม อาหารที่ก่อให้เกิดโรคเหล่านี้ ควรหรือไม่ที่จะมีการรณรงค์ เรื่องน้ำอัดลม ไปพร้อมๆ กับเหล้าและบุหรี่ โดยที่เปลี่ยนทัศนคติจากเอาใจช่วยบริษัทให้มีกำไรเยอะๆ จะได้ไม่ต้องขึ้นราคาน้ำอัดลม
 

 สำหรับคนที่คุมน้ำหนักไม่ได้ ไม่ต้องเข้าสูตรคณิตศาสตร์ให้เสียเวลาหาน้ำหนักตัวที่เหมาะสมหรือหาสายวัดมาวัดเอว ตะโพก ดูตัวเองเลยครับว่าพุงออกหรือก้นใหญ่ไหม สมัยก่อนเคยเชื่อว่าลงพุงอย่างเดียว ที่อันตราย ในการจะเกิดโรคหัวใจ เส้นเลือดตัน รายงานหลังๆ พบว่า ก้นใหญ่ (เกินไป) ก็ด้วย ทั้งนี้ ต้องรวมขนมหวานใส่ถุงต่างๆ ประดามีด้วย ที่โฆษณาเป็นล่ำเป็นสัน
 

 สินค้าอีกประเภทซึ่งมีอันตรายอย่างล้นเหลือ แต่เห็นให้มีการโฆษณาโจ๋งครึ่ม จนผู้เขียนเมื่อ 1-2 ปีที่แล้วเข้าใจว่าสำนักคณะกรรมการอาหารและยาของประเทศไทยไม่มีกองเซ็นเซอร์ นั่นก็คือ อาหารเสริมต่างๆ รวมกระปุกใส่รังนกซึ่งมีปริมาณรังนกแท้เพียง 1% โปรตีนวิเศษจากไก่ จากเต้าหู้ยี้ ซึ่งสถาบันโภชนาการหลายแห่งชี้ชัดแล้วว่า ไข่ไก่ 1 ฟองมีคุณค่าเท่ากับกระปุกเหล่านี้ 30 - 40 กระปุก แต่ต้องเรียกว่ามีภูมิคุ้มกันใหญ่หลวง สามารถประกาศแล้ว โฆษณาเล่าทางโทรทัศน์ ฯลฯ ว่ากินแล้วเป็นจีเนียส (Genius)
 

ใครอยากเป็นหมอ เป็นวิศวะ ต้องกิน จัดโครงการติวสอบเข้ามหาวิทยาลัย อาหารเสริมเหล่านี้เป็นการหลอกลวงซึ่งๆ หน้า และถูกยอมรับให้เผยแพร่จากทางการ เด็ก เยาวชน ซึ่งควรบริโภคอาหารให้ถูกต้อง กลับต้องใช้จ่ายเงินมากโข โดยที่กระปุกละหลายสิบบาทหรือเกือบร้อย และมิหนำซ้ำคนที่เป็นโรคร้ายต่างๆ อยู่แล้ว กลับเสียโอกาสที่จะรักษา หันมากินอาหารเสริมเหล่านี้ มีตัวอย่างผู้ป่วยที่เสียชีวิตหรือแม้แต่มีอาการเลวลงจนต้องเข้าห้องไอซียู จากการที่คิดว่าเสียเงินซื้ออาหารเสริมไปแล้ว ไม่ต้องกินยาก็ได้ และได้รับคำบอกเล่ากรอกหูอยู่ทุกวันว่า กินยาแผนปัจจุบันทำให้ไตวาย เลยเลิกกิน กลับมาใช้อาหารเสริม จริงอยู่การกินยาแผนปัจจุบัน แม้แต่จากแพทย์แผนปัจจุบันเองก็ตาม ถ้าให้มากเกินไปไม่สมเหตุสมผล เกิดผลร้ายมหาศาล แต่ไม่ได้หมายความว่าไม่ควรกินยาที่จำเป็นสำหรับชีวิตเช่นนี้
 

รัฐบาลเคยทำสำเร็จมาแล้ว ในการล้างสมองคนไทยค่อนประเทศให้ชื่นชม บูชา ศรัทธาผู้นำ จนกระทั่งเราได้นายกฯ คนปัจจุบัน และพร้อมที่จะหันซ้าย-ขวา-หน้า-หลังได้ตามสั่ง น่าจะเป็นนิมิตหมายที่ดี ถ้ารัฐบาลสามารถใช้แผนการล้างสมอง ชี้นำให้คนไทยทั้งประเทศ เลิก ลด ละ อบายมุขเหล่านี้ เลิกอาหารเสริม น้ำอัดลม กินผัก ออกกำลัง รักษาสุขภาพได้ทั้งประเทศ แทนที่ต้องผลักภาระให้บุคลากรสาธารณสุขทั้งประเทศกับการรักษาพยาบาลโรคที่เมื่อเกิดขึ้นแล้วยากที่จะให้กลับเข้าที่เดิม
 

เขียนถึงตรงนี้ไม่ใช่เป็นการประชดประชันทั้งสิ้น แต่เป็นการคารวะแผนการตลาดอันล้ำลึกที่สามารถหล่อหลอมหัวใจคนทั้งประเทศได้ ทำเถอะครับ สร้างค่านิยมใหม่ ตัดหรือสามารถลดงบประมาณเรื่องค่ารักษาพยาบาลออก จะเหลือเงินอีกบานเบอะ เอาไปลดราคาน้ำมันและป้องกันน้ำท่วมได้อีกหลาย 10 จังหวัด