นโยบายการเงินจีน ปี 2015
โดย : ดร.บุญธรรม รจิตภิญโญเลิศ
จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์

ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงค่อนข้างที่จะรวดเร็วของเศรษฐกิจและตลาดหุ้นจีน รวมถึงการประกาศลดอัตราดอกเบี้ยของแบงก์ชาติจีนเป็นครั้งที่ 3

ในรอบไม่กี่เดือน ความกังวลอันดับต้นๆ จากสื่อตะวันตก ได้แก่ มูลค่าหนี้กองพะเนินมูลค่ากว่า 5 ล้านล้านดอลลาร์ของทั้งรัฐบาลกลางและท้องถิ่นของจีน แสดงดังรูปที่ 1


ผมได้มีโอกาสฟังมุมมองจากเฮดจ์ฟันด์ขนาดใหญ่แห่งหนึ่งที่สิงคโปร์เมื่อเร็วๆ นี้เกี่ยวกับนโยบายทางการเงินของจีนในการจัดการปัญหาดังกล่าว ผมจึงขอนำมาถ่ายทอดให้ท่านผู้อ่าน ดังนี้


ในปีนี้ คาดว่าทางการจีนจะมีการแปลงหนี้ของภาครัฐที่อยู่ในส่วนนอกงบดุลให้กลับมาเป็นหนี้ของรัฐบาลกลาง โดยกลยุทธ์ของรัฐบาลจีน ณ ตอนนี้ สามารถแบ่งได้เป็น 3 ขั้นตอน ได้แก่ หนึ่ง ลดปริมาณการก่อหนี้ลง ในขณะเดียวกันก็หลีกเลี่ยงการจ่ายหนี้คืนเร็วเกินไป สอง ลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายเพื่อลดภาระดอกเบี้ยของรัฐบาลและไม่ให้รัฐบาลท้องถิ่นต้องเบี้ยวหนี้ และ สาม การยักย้ายถ่ายเทหนี้ของหน่วยงานรัฐบาลที่กำลังเป็นหนี้เสียให้กลับมาเป็นหนี้ของรัฐบาลกลางเพื่อลดปัญหาหนี้เสีย


ในภาพรวมแล้ว มาตรการเหล่านี้จะนำมาซึ่งการลดลงของอัตราดอกเบี้ยเงินฝากและผลตอบแทนของพันธบัตร แม้ว่านโยบายการเงินจะมิได้มีการผ่อนคลายมากเท่าไรนักเนื่องจากการชะลอตัวของอัตราการเติบโตของสินเชื่อ และการชะลอตัวลงของจีดีพี ดังรูปที่ 2


โดยการที่รัฐบาลจีนยอมให้หนี้ของหน่วยงานภาครัฐที่มีคุณภาพไม่สู้ดีให้กลายเป็นหนี้ของรัฐบาลกลาง เป็นเสมือนการเปลี่ยนปัญหาการเบี้ยวหนี้จากการล้มละลายเนื่องจากหน่วยงานเหล่านี้มีปริมาณสินทรัพย์ไม่พอจ่ายหนี้สินมาเป็นปัญหาสภาพคล่องของรัฐบาล ที่ตอนนี้ รัฐบาลจีนไม่กังวลมาก เนื่องจากทั้งขนาดเศรษฐกิจและขนาดของงบดุลของธนาคารกลางจีนที่ใหญ่มากในตอนนี้ สามารถนำสภาพคล่องดังกล่าวมาจ่ายหนี้คืนแก่ลูกหนี้ได้ไม่ยาก


สภาพการณ์ดังกล่าว ผิดกับช่วงหลังวิกฤติต้มยำกุ้งเมื่อ 16 ปีก่อน ที่ธนาคารกลางจีนถือครองหนี้ที่เป็น NPL อยู่เต็มพอร์ตของตนเอง ในตอนนั้น รัฐบาลจีนต้องออกหน้าเองด้วยการเปลี่ยนหนี้เสียขนาด 1.4 ล้านล้านหยวน ในระบบธนาคาร มาบริหารจัดการเอง โดย 16 ปีต่อมา ณ เวลานี้ เศรษฐกิจจีนและธนาคารกลางจีนเติบโตและมีความแข็งแรงขึ้นมากจนสามารถจัดการปัญหาที่คล้ายคลึงกันด้วยค่าใช้จ่ายที่น้อยลง


ในส่วนแรกของกลยุทธ์ของจีนของปี 2015 เริ่มจากการลดอัตราการก่อหนี้ให้ช้าลง ทว่ามิได้เป็นการคืนเงินต้นของหนี้แต่อย่างใด ทั้งนี้ อัตราส่วนของหนี้ต่อจีดีพีของจีนที่ประมาณร้อยละ 250 อาจยังมิได้ลดลงในทันทีเพื่อมิให้จีดีพีของจีนชะลอตัวเร็วจนเกิดผลกระทบต่อการจ้างงาน ทั้งนี้ หนึ่งในเครื่องมือสำคัญในการทำให้ปริมาณหนี้ภาครัฐเติบโตช้าลงมา ก็ด้วยการตั้งเป้าหมายอัตราการเติบโตของอุปทานเงินมิให้เกินร้อยละ 12 ในปีนี้ ซึ่งถือว่าโตน้อยที่สุดในรอบทศวรรษผนวกกับการลดขนาดของ ระบบ Shadow Bank ทั้งนี้ ผลลัพธ์จากมาตรการดังกล่าว คาดว่าจะทำให้การเติบโตของสินเชื่อลดลงมาที่ร้อยละ 13 ซึ่งถือว่าต่ำที่สุดในรอบ 10 ปี ทว่าก็ยังเติบโตเร็วกว่าของจีดีพีประเทศจีนอยู่ดี ผลลัพธ์คืออัตราส่วนของหนี้ต่อจีดีพีของจีนอาจจะขยับขึ้นมาเล็กน้อย


ส่วนที่สองของกลยุทธ์การเงินในปีนี้ ได้แก่ การปล่อยให้กลไกตลาดเป็นตัวกำหนดในการเบี้ยวหรือไม่เบี้ยวหนี้ของเจ้าหนี้ภาครัฐ ทว่ารัฐบาลจีนก็ยังจะทำให้โอกาสที่หนี้จะกลายเป็น NPL มีน้อยลง ด้วยการซื้อหนี้ที่เสี่ยงมากๆ ให้เป็นหนี้ของรัฐบาลจีนแล้วออกพันธบัตรของรัฐบาลกลางจีนมาขายอีกทอดหนึ่ง ในขณะเดียวกัน ก็ลดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้และพันธบัตร รวมถึงชะลอการปล่อยสินเชื่อไปพร้อมๆ กัน


ส่วนท้ายสุดของกลยุทธ์ทางการเงินปี 2015 ได้แก่ การประกาศล่าสุดจากรัฐมนตรีกระทรวงการคลังจีน นายหลู จิ เว่ย ที่เปิดช่องให้หนี้ในส่วนนอกงบประมาณมูลค่ากว่า 1 ล้านล้านหยวนให้สามารถแปลงมาเป็นหนี้ของรัฐบาลกลางจีน โดยเหตุผลหนึ่งที่กระทรวงการคลังจีนยอมเปลี่ยนจุดยืนดังกล่าว เมื่อเดือนที่แล้ว เนื่องจากหนี้ของรัฐบาลกลางจีนจริงๆ อาจถือว่ายังไม่สูงมาก ดังรูปที่ 3 จึงน่าจะสามารถรองรับหนี้ที่เสี่ยงมากๆ พอได้ ซึ่งผลประโยชน์น่าจะสูงกว่าผลเสีย ณ ตอนนี้


คำถามสุดท้าย ได้แก่ แล้วใครจะมาซื้อหนี้ในส่วนที่เพิ่มเติมของรัฐบาลกลางจีนดังกล่าว คำตอบหนึ่ง ได้แก่ ธนาคารพาณิชย์จีนที่มีเม็ดเงินเพิ่มเติมจากการลดอัตราส่วนการกันสำรองตามกฎหมาย หรือ RRR และที่สำคัญ จากนักลงทุนต่างประเทศที่ให้เครดิตรัฐบาลจีนสูงขึ้นกว่าเดิมเยอะมากในปีนี้ครับ


โดยสรุป ปี 2015 รัฐบาลจีนน่าจะดำเนินการลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย ช่วยไม่ให้หน่วยงานภาครัฐเบี้ยวหนี้ ที่สำคัญจะชะลออัตราการเติบโตสินเชื่อและหนี้ภาครัฐต่อจีดีพี จึงถือว่าเป็นปีที่เก็บกวาดบ้านโดยแท้จริงครับ

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน