โดนัลด์ ทรัมป์ ได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีคนที่ 45 แห่งสหรัฐอเมริกา พร้อมกับกล่าวปฏิญาณตนเข้ารับตำแหน่งอย่างเป็นทางการในวันที่ 20 มกราคม 2560 ทั้งยังได้กล่าวสุนทรพจน์ด้วย (เนื้อหาสุนทรพจน์ปรากฏตามสื่อต่าง ๆ ไปแล้ว) โดยเฉพาะอย่างยิ่งคำกล่าวเกี่ยวกับสาธารณรัฐประชาชนจีน

สิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากนั้นและเป็นจุดสนใจของโลกโดยเฉพาะอย่างยิ่งท่าทีของสาธารณรัฐประชาชนจีนต่อรัฐบาลใหม่สหรัฐนั้น ปรากฏสู่คนทั้งโลกโดยผ่าน ฮั่ว ชุน อิ๋ง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของรัฐบาลจีน โดย ฮั่ว ชุนอิ๋ง ได้กล่าวในที่ประชุมนักข่าวซึ่งจัดขึ้นที่กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2560

ความว่า ระหว่างจีนกับสหรัฐนั้น มีผลประโยชน์อันไพศาลและสำคัญร่วมกัน ฝ่ายจีนยินดีร่วมกับรัฐบาลใหม่สหรัฐ ขับเคลื่อนความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับสหรัฐ พัฒนาไปข้างหน้าอย่างแข็งแรงและมั่นคง

นอกจากนั้น โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนยังได้ให้การรับรองว่า สีจิ้น ผิงประธานาธิบดีประเทศจีน ได้ส่งสารอวยพรไปถึง โดนัลด์ ทรัมป์ ที่ได้รับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐ อย่างเป็นทางการ

อย่างไรก็ดี การแถลงข่าวครั้งนี้ถูกนักข่าวซีเอ็นเอ็นตั้งคำถาม ว่า ในสุนทรพจน์ของประธานาธิบดีทรัมป์ ได้เอ่ยถึงคำว่า "อเมริกามาก่อน" (America First) ซึ่งถูกมองว่าเป็นการส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ รวมถึงประเทศจีนนั้น ฝ่ายจีนมีคำวิจารณ์ต่อสุนทรพจน์การเข้ารับตำแหน่งของทรัมป์อย่างไร ? และเห็นว่าในกรณีนี้จะมีอะไรกระทบประเทศจีนบ้าง ?

ฮั่ว ชุนอิ๋ง ในฐานะโฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนกล่าวตอบคำถามนี้ว่า"ข้าพเจ้าได้สังเกตเห็นคำสุนทรพจน์เข้ารับตำแหน่งของประธานาธิบดีทรัมป์ ที่สำคัญได้อรรถาธิบายนโยบายภายในประเทศ เพราะฉะนั้น สำหรับคำวิจารณ์ต่อสุนทรพจน์ของเขานั้น ทางที่ดีที่สุดคือต้องถามสาธารณชนของสหรัฐอเมริกา"

ฮั่ว ชุนอิ๋ง ยังกล่าวเพิ่มเติมว่า สำหรับฝ่ายจีนนั้นได้ริเริ่มเสนอการสร้างองคาพยพร่วมชะตากรรมแห่งมนุษยชาติในยุคแห่งโลกาภิวัตน์นี้ ระหว่างประเทศต่อประเทศนั้น ผลประโยชน์มีการผสมผสานกลมกลืนกันระดับสูง ไม่มีใครอาจได้ดีโดยลำพังแต่ฝ่ายเดียว ฝ่ายจีนยินดีร่วมกับฝ่ายต่าง ๆ จับมือกัน มานะพยายามร่วมกันแบกรับ ร่วมเรือลำเดียวกัน ร่วมกันอุปถัมภ์ ร่วมกันฝ่าฟันอุปสรรค ทั้งนี้ มานะพยายามเพื่อแก้ปัญหาที่โลกเราเผชิญอยู่ในปัจจุบัน และส่งเสริมให้มีการพัฒนาและมีความเจริญรุ่งเรืองร่วมกัน

ส่วนกรณีที่สื่อมวลชนได้ตั้งคำถามว่า นโยบายของรัฐบาลใหม่สหรัฐจะส่งผลกระทบต่อประเทศจีนหรือไม่นั้น ฮั่ว ชุนอิ๋ง เพียงแต่บอกว่าประเทศจีนจะดำเนินนโยบายทั้งภายในประเทศและต่างประเทศที่สอดคล้องกับสภาพการณ์แห่งรัฐประเทศจีนต่อไป

สำหรับกรณีที่ทรัมป์ได้ตอกย้ำนโยบาย"อเมริกามาก่อน"และจุดยืนอนุรักษนิยมนั้น แม้สื่อมวลชนมองว่าจะเป็นการก่อให้เกิดสงครามการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐ ฮั่ว ชุนอิ๋ง กลับเอ่ยตอบอย่างสุขุมว่า ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและการค้าจีน-สหรัฐนั้น โดยธาตุแท้แล้วเป็นเศรษฐกิจและการค้าที่อำนวยประโยชน์ซึ่งกันและกันและชนะด้วยกัน ในห้วงเวลา 40 ปีที่ผ่านมา การร่วมมือทางเศรษฐกิจและการค้าทวิภาคีระหว่างจีนกับสหรัฐ จาก "ไม่มี" ไปสู่ "มี" หรือจาก "เล็ก" ไปสู่ "ใหญ่" กลายเป็นว่า "ในตัวท่านมีตัวข้า...ในตัวข้ามีตัวท่าน" อันเป็นสถานภาพที่ผลประโยชน์ผสมผสานกลมกลืนกัน

เราได้สังเกตเห็นในรายงานของคณะกรรมการทางการค้าสหรัฐ-จีนที่บ่งบอกว่าการค้าทวิภาคีและการลงทุนทวิทิศทางในค.ศ. 2015 ได้สร้างการจ้างงานถึง 2.6 ล้านตำแหน่งแก่สหรัฐ ได้สร้างคุณูปการแก่การเติบโตทางเศรษฐกิจของสหรัฐอเมริกา 216,000 ล้านเหรียญสหรัฐ เทียบเท่ากับผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ของสหรัฐ 1.2%

คณะกรรมการดังกล่าวยังเห็นว่าการค้าทวิภาคีสหรัฐ-จีนได้เพิ่มพูนการจ้างงานภายในประเทศสหรัฐ ได้ยกระดับชีวิตความเป็นอยู่ของสาธารณชนในสหรัฐ เป็นหลักประกันให้แก่สถานะที่เหนือกว่าของสหรัฐในห่วงโซ่อุตสาหกรรมทั่วโลก โดยได้เรียกร้องให้สหรัฐกระชับความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและการค้ากับจีน การก่อสงครามทางการค้าและการก่อการประจันหน้ากัน หามีผู้ชนะไม่ ได้แต่เจ็บทั้งคู่ หนำซ้ำยังความหายนะแก่ฝ่ายต่าง ๆ ด้วย

ฮั่ว ชุนอิ๋ง ยังได้เตือนรัฐบาลใหม่ของสหรัฐว่า จีนและสหรัฐทั้งสองฝ่ายควรมานะพยายามในการขยายความร่วมมือที่จะสอดรับกับความเป็นจริงในปริมณฑลด้านเศรษฐกิจและการค้าอีกทั้งควรสร้างสิ่งแวดล้อมทางการค้าที่ยุติธรรมจัดการกับความเสียดทานกันทางการค้าอย่างเหมาะสม รักษาไว้ซึ่งความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและการค้า ให้มีการพัฒนาไปอย่างยั่งยืนแข็งแรงและมั่นคง โดยตั้งอยู่บนพื้นฐานแห่งการเคารพซึ่งกันและกัน เสมอภาคกัน และอำนวยประโยชน์ซึ่งกันและกัน

สำหรับเรื่องที่ฝ่ายจีนจะมีการติดต่อกับทีมงานของประธานาธิบดีทรัมป์หรือไม่เพื่อผลักดันให้ผู้นำของประเทศทั้งสองได้พบปะกันในไม่กี่สัปดาห์หรือไม่กี่เดือน จะเป็นไปได้หรือไม่นั้น ความเห็นของฮั่ว ชุนอิ๋ง มีว่า การที่จีนและสหรัฐคงไว้ซึ่งการไปมาหาสู่กันในระดับสูง กอปรด้วยความหมายอันสำคัญ พร้อมทั้งยืนยันอีกครั้งว่าฝ่ายจีนได้คงไว้ซึ่งการติดต่อและสื่อสารกับสหรัฐภายหลังนายทรัมป์ได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดี

ในขณะที่ปัญหาที่ฝ่ายจีนฝากความหวังเช่นปัญหาความสัมพันธ์จีน-สหรัฐ เกี่ยวกับท่าทีของรัฐบาลใหม่สหรัฐต่อดินแดนเกี่ยวกับไต้หวันและในทะเลจีนใต้นั้น โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีนระบุว่า ประวัติศาสตร์และความเป็นจริงที่ดำรงอยู่ ล้วนได้พิสูจน์แล้วว่าการที่ความสัมพันธ์จีน-สหรัฐได้พัฒนาไปอย่างแข็งแรงและมั่นคง สอดคล้องกับผลประโยชน์มูลฐานของจีนและสหรัฐ และของประชาชนสองประเทศ อีกทั้งยังเป็นผลดีต่อสันติภาพ เสถียรภาพ และการพัฒนาในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก และในโลก

กล่าวได้ว่าระหว่างจีนกับสหรัฐนั้น กอปรด้วยผลประโยชน์ร่วมกันอันไพศาลและสำคัญ ในขณะเดียวกันก็มีข้อคิดเห็นที่แตกต่างกันบ้าง ทั้งสองฝ่ายควรเคารพผลประโยชน์ที่เป็นแก่นและความห่วงใยอันสำคัญซึ่งกันและกัน ใช้รูปแบบที่มีลักษณะสร้างสรรค์มาจัดการดูแลควบคุมข้อคิดเห็นที่แตกต่างกัน ป้องกันมิให้มารบกวนสถานการณ์แห่งความสัมพันธ์ของสองประเทศ

"เรายินดีกับรัฐบาลใหม่สหรัฐ มานะพยายามขับเคลื่อนความสัมพันธ์จีน-สหรัฐ ให้พัฒนาไปข้างหน้าอย่างแข็งแรงและมั่นคง โดยยึดหลักการไม่ปะทะ ไม่ประจันหน้ากัน เคารพซึ่งกันและกัน ร่วมมือกัน ชนะด้วยกัน" เป็นสิ่งที่ ฮั่ว ชุนอิ๋ง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนตอกย้ำ

ทุกคนล้วนเข้าใจอย่างแจ่มชัด ถึงจุดยืนอันแน่วแน่ของฝ่ายจีนในปัญหาที่เกี่ยวข้องกับอธิปไตยและดินแดน ปัญหาไต้หวันนั้นจีนยึดหลักการ ประเทศจีนเดียว เป็นรากฐานทางการเมืองในการพัฒนาความสัมพันธ์จีน-สหรัฐ สำหรับสหรัฐไม่ว่ารัฐบาลชุดไหนล้วนมีพันธกรณีในการรักษาอาณัติสัญญาที่รัฐบาลสองพรรคแต่ละสมัยได้ให้ไว้ ดำเนินนโยบายและปฏิบัติตามหลักการแห่งแถลงการณ์ร่วมจีน-สหรัฐ 3 ฉบับต่อไป

ให้จำกัดความสัมพันธ์จีน-สหรัฐ-ไต้หวัน อยู่ในปริมณฑลไม่เป็นทางการ

ส่วนท่าทีของจีนต่อเรื่องที่ประธานาธิบดีทรัมป์ ได้ปฏิเสธลักษณะจริงของการเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศนั้น จีนเห็นว่าการเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศเป็นการท้าทายที่มวลมนุษยชาติเผชิญอยู่ "ข้อตกลงปารีส" เป็นหลักบอกระยะทางแห่งความคืบหน้าในการบริหารจัดการภูมิอากาศทั่วโลก ได้ผนึกความรับรู้ร่วมอันไพศาลที่สุดของสังคมโลก ได้ชี้ให้เห็นทิศทางในการพัฒนาสู่ความเป็นสีเขียวและคาร์บอนไดออกไซด์ต่ำ ซึ่งดอกผลอันนี้มิใช่ได้มาง่ายๆ ประเทศต่างๆ ล้วนต้องคล้อยตามกระแสและยึดกุมโอกาสให้ได้ มีการปฏิบัติการที่เอาการเอางาน ร่วมกันขับเคลื่อนให้บังคับใช้ข้อตกลงดังกล่าว เพื่อสร้างอนาคตอันดีงามให้แก่ชั่วลูกชั่วหลาน

ฝ่ายจีนจะมีปฏิบัติการในการดำเนินนโยบายภายในประเทศเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศขับเคลื่อนความก้าวหน้าพหุภาคี และส่งเสริมความร่วมมือทางสากล ยินดีร่วมกับฝ่ายต่างๆ รวมทั้งรัฐบาลใหม่ของสหรัฐ ในการดำเนินการที่สอดรับกับความเป็นจริง ในปัญหาความเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศต่อไป