จากประชาชาติธุรกิจ

บนเวที เสวนาโต๊ะกลม เรื่อง "มุมมองและแนวคิด ของทายาทธุรกิจรุ่นใหม่ ต่อการสืบทอดกิจการครอบครัว" จัดโดยวิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล มีผู้เข้าฟังราว 20 ราย ซึ่งส่วนใหญ่เป็นทายาทธุรกิจทั้งหมด และเมื่อมีการสอบถามแล้วพบว่า มีจำนวนกว่าครึ่งที่ออกไปทำธุรกิจเอง

และ จากการสัมมนาในครั้งนี้ ยังพบอีกว่า ทายาทเจ้าของกิจการส่วนใหญ่ไม่มีการวางแผนที่จะเข้ามาสืบทอดกิจการเลย เมื่อเทียบกับต่างประเทศที่มีรูปแบบของการวางแผนคนในการสืบทอดกิจการตั้งแต่ การวางระบบในครอบครัว วางแผนการศึกษา จนกระทั่งการเลือกเฟ้นทายาท

รูป แบบของการสืบทอดธุรกิจของเอสเอ็มอีในวันนั้น จึงมี 3 แนวทาง แนวทางแรกคือ เข้าสืบทอดกิจการ และแนวทางที่สองที่คนรุ่นใหม่นิยมก็คือ ออกไปหาโอกาส ประสบการณ์ และแนวทางที่ 3 สร้างธุรกิจของตัวเอง

4 กฎในการสืบทอดธุรกิจ

เจ้าของธุรกิจ นายวีระพงษ์ เดชาทวีกุล กรรมการผู้จัดการ บริษัท แสงทองผ้าใบ จำกัด ทายาทรับช่วงธุรกิจเต็มตัว เล่าให้ฟังว่า ครอบครัวมีพี่น้องและสะใภ้รวม 10 คนที่เข้ามาช่วยบริหารธุรกิจผ้าใบ โดยในสมัยก่อนเริ่มจากขายอะลูมิเนียมมาก่อน ปัจจุบันบริษัทมีพนักงาน 300 คน วีระพงษ์ จบปริญญาตรีจากเอแบค เขาเริ่มงานวันแรกคือ การขับรถส่งของเพื่อเรียนรู้ขนาดของตลาดในกรุงเทพฯ

วี ระพงษ์ในวัย 40 กล่าวว่า เข้ามาทำงานของครอบครัวตั้งแต่อายุ 20 ต้น ๆ พบปัญหาหลักก็คือ ทัศนคติของเจ้าของกิจการตัวจริงก็คือ ความไม่มั่นใจ ทำให้ต้องเรียนรู้จากงานระดับเล็ก ๆ ไปก่อน ข้อที่สอง สำหรับธุรกิจครอบครัวที่มีสมาชิกมาก นอกจากเจ้าของกิจการแล้ว ยังมีผู้รับผลประโยชน์ด้วย ครอบครัวจึงจัดให้มีการประชุมกับบรรดาพี่น้องทุกเสาร์-อาทิตย์ เพื่อมาคุยเรื่องธุรกิจและหาแนวทางร่วมกัน

ข้อสาม ความสามารถที่แท้จริงของผู้เรียน ที่เขาบอกว่า "ในตำรามีแต่วิชาการ แต่ศิลปะการจัดการ ในตำราไม่สอนใน

สิ่งที่เกิดในธุรกิจจริง เช่น การคอร์รัปชั่น การฮั้ว เขาทำงานกันอย่างไร สิ่งเหล่านี้เป็นอุปสรรคกับการทำงาน ซึ่งเราต้องเรียนรู้และเอาตำรามาปรับใช้จะได้ผลกว่า"

และ 4 คือ ธรรมนูญครอบครัว ความยุติธรรม การแบ่งผลประโยชน์ ค่าใช้จ่ายของบริษัทและครอบครัว ทางครอบครัวจะต้องมาสร้างกฎระเบียบ หรือไม่เช่นนั้นสมาชิกบางคนอาจจะหลีกเลี่ยงปัญหาโดยการแยกออกไปทำธุรกิจเอง ก็มี

ต่อยอดหาประสบการณ์

อีกแนวทางหนึ่งก็คือ การออกไปหาประสบการณ์ใหม่ ๆ กรณีของพลเทพ มาศรังสรรค์ ทายาทธุรกิจ PP Packaging โรงงานผู้ผลิตและจัดจำหน่ายบรรจุภัณฑ์โฟม มียอดขายปีละ 400 ล้าน ทายาทรุ่นที่สอง กล่าวว่า เขาเข้ามาในตำแหน่ง

ผู้จัดการเซลส์ มาร์เก็ตติ้ง ในระหว่างที่เรียนปริญญาอายุ เพียง 24 ปี สิ่งที่ท้าทายประการแรกคือ ลูกน้อง ทุกคนมีอายุและมีประสบการณ์มากกว่า เขาต้องใช้เวลาครึ่งปีในการเรียนรู้และเปลี่ยนจากการไม่ยอมรับฟังของลูกน้อง มาฟังเขาในฐานะที่เราเป็นหนึ่งในทายาทกิจการ ซึ่งตรงนี้พลเทพบอกว่าต้องอดทนกับการที่สั่งแล้วไม่ได้อะไรในระยะเวลาครึ่ง ปีที่ผ่านมา

และสุดท้ายหลังจากที่ทำให้กับที่บ้านได้ระยะหนึ่ง ก็ตัดสินใจออกไปทำงาน เป็นที่ปรึกษาให้เอสเอ็มอีอย่างที่อยากทำ ซึ่งเขาพบว่าตัวเองยังต้องหาประสบการณ์อีกมาก โดยมีคุณลุงผู้มีสิทธิ์ขาดให้ความเห็นว่า การออกไปหาประสบการณ์ก่อนก็เป็นอีกแขนขาหนึ่งที่จะมาต่อยอดให้กับบริษัทด้วย เช่นกัน

สร้างกิจการสร้างแบรนด์

สมพงษ์ มุกดาพิพัฒน์กุล ทายาทครัวเมืองเว้ และกิจการเฟอร์นิเจอร์ เล่าว่า เมื่อตัวเองมาเรียนกรุงเทพฯ พ่อก็ลงทุนเปิดกิจการร้านอาหารเวียดนามใช้ชื่อครัวเมืองเว้ โดยได้สูตรมาจากครัวไซ่ง่อน

ซึ่งเป็นร้านของอาและได้รับรองความ อร่อยมามากมาย

สมพงษ์เล่าว่า เขาทำการตลาด โดยการติดต่อสื่อให้มาแนะนำร้าน พอได้ลงสื่อก็เริ่มขายดี ทุก 3 เดือนจะเชิญสื่อมาทำครั้งหนึ่ง ทำให้ร้านสร้างชื่อเพียงระยะเวลาปีเดียว

พอ เริ่มปีที่สอง สมพงษ์จึงขอพ่อมาลงทุนอีก 8 แสนบาทเพื่อขยายสาขา แต่ด้วยคอนเซ็ปต์ร้านระดับพรีเมี่ยมต้องใช้งบฯไม่ต่ำกว่า 5 ล้านบาท จึงเปลี่ยนแผน เซ้งร้านหมูกระทะในราคา 6 แสนบาท

แต่เนื่องจากมีคู่ แข่งในละแวกเดียวกันถึง 2 ร้าน ทำให้เขาต้องขอเพิ่มอีก 3 แสนบาทเพื่อมาปรับปรุงร้าน เปลี่ยนชื่อใหม่ ใช้อาหารเวียดนามที่ชำนาญ มาเปิดเป็นบูทครัวนอกเพิ่มจุดขาย จากนั้นก็ขึ้นป้ายว่าร้านอาหารเวียดนาม บุฟเฟต์ และทะเลเผาซึ่งแตกต่างจากคู่แข่งในละแวกเดียวกัน

เมื่อร้าน หมูกระทะอยู่ตัว เขาจึงเดินหน้าขยายครัวเมืองเว้ ผ่านบูทในบีทีเอส 2 แห่ง ลงทุนแห่งละไม่เกิน 6 หมื่น นอกจากนี้ยังมี "ครัวมีนา" ร้านอาหารเวียดนามซึ่งอยู่ในพื้นที่เดียวกันกับร้านหมูกระทะ แต่ในอนาคตสมพงษ์เตรียมที่จะมองหาแหล่งเงินทุนคือเอสเอ็มอีแบงก์เพื่อกู้ เพิ่ม และขยายแบรนด์ครัวเมืองเว้ในเร็ว ๆ นี้

ความคิดสร้างสรรค์ ทางธุรกิจก็เป็นอีกโมเดลของทายาทผู้ประกอบการ นอกจากความอดทนของวีระพงษ์ เดชาทวีกุล ทายาทของแสงทองผ้าใบแล้ว การมองหาประสบการณ์ใหม่ของพลเทพ มาศรังสรรค์ ทายาทธุรกิจ PP Packaging ก็สำคัญ

เช่นเดียวกัน สมพงษ์ มุกดาพิพัฒน์กุล ทายาทธุรกิจอาหารเวียดนาม ครัวเมืองเว้ ที่สามารถจะหาช่องทางใหม่ ๆ โดยการสร้างธุรกิจของตัวเองขึ้นมา