จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์

โดย : เอื้อพันธุ์

วัฒนธรรมและศาสนา ไม่ได้อยู่แค่ในชีวิตประจำวัน หากอยู่ใน "อาหาร" ของชนทุกชาติ
เทศกาลคริสต์มาสของผู้นับถือศาสนาคริสต์ เป็นศาสนาที่มีคนนับถือมากที่สุดในโลก ย่อมมีอาหารแห่ง การเฉลิมฉลอง เพื่อรำลึกถึงพระเยซู ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวตะวันตก แต่ถ้านึกย้อนอดีตไปถึงยุคล่าอาณานิคมของชาติตะวันตก ที่ไปถึงแอฟริกา เอเชีย และ โอเชียเนีย (ออสเตรเลียและนิวซีแลนด์) อิทธิพลของศาสนาย่อมแผ่ไปถึง
 

ในประเทศอเมริกา ที่ผู้คนส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ เมื่อถึงเทศกาลนี้ ชาวอเมริกันฉลองคืนก่อนคริสต์มาสด้วยอาหารประจำเทศกาล อันได้อิทธิพลมาจากชาวอังกฤษ ฝรั่งเศส ที่เข้าสู่ทวีปอเมริกาก่อนใคร ตามด้วยชาวสเปน อิตาลี และยุโรปชาติอื่นๆ ดังนั้น อาหารที่สมาชิกครอบครัวล้อมวงกันสวดมนต์ก่อนลงมือตักกิน เป็นอาหารที่ คล้ายๆ กับชาวอังกฤษกินในคืนวันที่ 24 ธันวาคม ได้แก่ ไก่งวงอบ หรือสัตว์ปีกอื่นๆ ที่หาได้ในท้องถิ่น เนื้อวัว แฮม หรือเนื้อหมู ยัดไส้ประดับตกแต่งสวยงาม ผักจำพวกน้ำเต้า ถั่ว ข้าวโพด มันฝรั่งอบ ส่วนของหวานแตกต่างกันตามภูมิภาคและวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่น เช่น พายฟักทอง คุกกี้เคลือบน้ำตาล ปานาโตเน่ (หรือ ปาเน็ตโทน) ของอิตาลี ฟรุ้ตเค้กจากหลายชนชาติในยุโรป กูสเบอร์รีพาย เค้กรูปขอนไม้ รูปบ้าน แครอทเค้ก  ขนมปังและคุกกี้ขิง และมินซ์พาย

ก่อนถึงคริสต์มาสเป็นวันขอบคุณพระเจ้า ซึ่งเมนูประจำเทศกาลนี้เป็นไก่งวง ว่ากันว่าเพราะไก่งวงตัวใหญ่ เนื้อเยอะ อบทีก็กินกันได้ทุกคน ไก่งวงยังใช้เฉลิมฉลองเทศกาลคริสต์มาสด้วย ในฮาวาย ชาวอเมริกันฉลองคริสต์มาสด้วยไก่งวงอบซอสเทอริยากิ และหมูอบ มีสับปะรดใส่ลงไปด้วย และซอสปรุงด้วยถั่วเหลือง อิทธิพลจากอาหารเอเชียและชาวโพลีนีเชียน ทางตอนเหนือของอเมริกา ดินแดนที่ชาวอังกฤษอพยพมาก่อนใคร อาหารเทศกาลคริสต์มาสจะใกล้เคียงกับอาหารในประเทศอังกฤษ ยุคศตวรรษที่ 17 หรืออย่างในนิว อิงแลนด์ ของหวานคริสต์มาสได้แก่ พุดดิ้งข้าวโพด

อาหารหลักเป็นไส้กรอกย่าง อย่างที่ว่ากันว่า คนอเมริกันคือคนหลากเชื้อชาติ ดังนั้นถ้าลงใต้ค่อนไปทางตะวันตกสักหน่อย อาหารคริสต์มาสอาจจะคล้ายๆ อาหารจากสเปน และโปรตุเกส หรือถ้าลงไปภาคใต้ อาหารจะ มีกลิ่นอายของชาวแอฟริกัน-อเมริกัน แต่ของหวานที่ขาดไม่ได้คือ คุกกี้ ขนมปังรูปร่างต่าง ๆ ที่สื่อถึงพระผู้เป็นเจ้า และเค้กช็อกโกแลต
 

ในอังกฤษ และไอร์แลนด์ อาหารฉลอง วันคริสต์มาสเริ่มต้นตอนบ่ายวันที่ 25 ธันวาคม ส่วนดินเนอร์ต้องมีไก่งวงอบ ห่าน เป็ดหรือไก่ตัวใหญ่ ๆ บางครั้งเป็นเนื้อหรือหมูอบ ต้องยัดไส้เครื่องเทศหรือพันห่อด้วยเบคอน ให้ดูจานใหญ่ หรูหรา เป็นอาหารงาน เลี้ยง แต่มีเรื่องเล่าว่า แรกเริ่มนั้นชาวอังกฤษไม่ได้นิยมกินไก่งวง แต่เป็นนกยูงและห่าน หมูป่า ไก่งวงมาหลังศตวรรษที่ 18 โดยชาวฝรั่งเศส ส่วนของหวานเป็นคริสต์มาส พุดดิ้ง หรือ อิงลิช พุดดิ้ง และ ยูล ล็อก หรือเค้กรูปขอนไม้

ส่วน มินซ์ พาย หรือพายไส้ผลไม้แห้งผสมอัลมอนด์ หมักในบรั่นดี รสชาติน่าจะคล้ายๆ ฟรุ้ตเค้ก ทำล่วงหน้ากันเป็นเดือนและเก็บได้เป็นเดือน เป็นขนมประจำเทศกาลที่เริ่มมาตั้งแต่ยุควิคทอเรียน ตกแต่งหน้าด้วยพายรูปดาวโรยน้ำตาลไอซิ่ง เช่นเดียวกับขนมปังขิงและคุกกี้ขิง เป็นคุกกี้เนื้อนิ่ม นิยมปั้นเป็นรูปหมี รูปบ้าน และสโนว์แมน ตกแต่งลูกกวาดหรือน้ำตาลก้อนใส่สีเขียว สีแดง เป็นเฉดสีของลุงซานต้า สัญลักษณ์ของคริสต์มาส ในเยอรมนี ประเทศอันกว้างใหญ่มีขนมปังมากกว่า 200 ชนิด แตกต่างไปตามสภาพอากาศ

พอถึงคืนวันที่ 24 ธันวาคม ชาวเยอรมันจะอบขนมปังพิเศษ เช่น ขนมปัง Dampedei, Hohwolfe และขนมปังเคล็ตเซ็น บ้างปั้นขนมปังเป็นรูปมนุษย์ ความที่เยอรมนีมีหลายแคว้น และเป็นชาติที่กินขนมปังเป็นอาหารหลัก

ดังนั้นจึงมีขนมปังรูปร่างต่าง ๆ เช่น ในแคว้นบาวาเรีย ขนมปังคริสต์มาสทำเป็นรูปหางเปียสามแถว ตกแต่งด้วยผลไม้ และ สโตลเลน ขนมอบที่ปั้นด้วยมือ ปั้นเป็นรูปทารกในห่อผ้า หมายถึงการกำเนิดของพระเยซู ถือเป็นขนมปังประจำคริสต์มาส ต้นกำเนิดจากเยอรมนี ก็มีชื่อเรียกแตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น ส่วนฝรั่งเศสมี เครป เป็นขนมประจำเทศกาล ซึ่งกลายมาเป็นขนมแห่งทุกเทศกาล อาจจะยกเว้นช่วงคริสต์มาสที่ประเพณีโยนเครปเสี่ยงทาย

ไม่ว่าเทศกาลไหน คนเราก็ฉลองกันด้วย "อาหาร" ที่ทำให้ท้องอิ่มและเป็นสุข