ปชช.ฟ้องรัฐบริหารน้ำ'พลาด'ความสำเร็จบนกระดานการเมือง?
โดย : อรรถภูมิ อองกุลนะ
จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์
ประชาชนฟ้อง “รัฐ” บริหารน้ำพลาด บรรทัดฐาน ว่าด้วย'สิทธิ-ค่าเสียหาย'หรือสุดท้ายความสำเร็จอยู่บนกระดานการเมือง?
ถึงจะถูกพรรคเพื่อไทย“วาง” ให้เป็นเรื่องการเมือง แต่ความเคลื่อนไหวเตรียมฟ้องร้องรัฐบาลข้อหาบริหารจัดการปัญหาน้ำผิดพลาด ที่มีณรงค์ เพชรประเสริฐ อาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯ และสภาทนายความเป็นหัวหอก ก็ใช่เป็นประเด็นการเมืองจำพวก ด่ามา โต้ไป และวนเวียนในความขัดแย้งเหมือนในช่วง4-5ปีหลัง
เพราะอย่างน้อยๆกรณีดังกล่าวจะถูกใช้เป็นบรรทัดฐาน และเป็นอีกช่องทางสำหรับภาคประชาชนในการเรียกร้อง “สิทธิ”และ “ค่าเสียหาย” จากรัฐ มากไปกว่าการช่วยเหลือเฉพาะหน้า และรับมาตรการเยียวยาตามแผนยุทธศาสตร์การฟื้นฟู ซึ่งแน่นอนว่าผลลัพธ์ทั้งมวลที่ได้จะผูกรัดและเป็นมาตรฐานกับทุกรัฐบาลไม่ว่าจะเป็นเพื่อไทยหรือประชาธิปัตย์
โดยจากผลกระทบกับวิกฤติน้ำท่วมนั้น ขณะนี้คณะกรรมการฯ ได้ตั้งประเด็นฟ้องร้องรัฐไว้ 5 กรณีประกอบด้วย 1.กรณีความเสียหายทางปกครอง 2.กรณีประมาทเลินเล่อ 3.กรณีไม่ปฏิบัติหน้าที่ที่ควรปฏิบัติ 4.กรณีความเสียโอกาส อาทิ ทำให้ผู้มีรายได้แต่ต้องเสียโอกาสทางรายได้และ 5.กรณีความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สิน ทั้งนี้สามารถฟ้องร้องได้ 3 ช่องทาง นั่นคือ ฟ้องศาลปกครอง ฟ้องศาลแพ่ง และฟ้องศาลอาญา โดยจากนี้ทีมงานจะลงพื้นที่เพื่อหาข้อมูลที่ชัดเจนในแต่ละชุมชน อาทิ สำเนาทะเบียนบ้าน ภาพถ่าย พยานบุคคล เพื่อเตรียมไว้สำหรับการฟ้องร้อง ซึ่งจะใช้เวลารวบรวมประมาณ2เดือน ก่อนจะสรุปอีกครั้งว่าจะเรียกร้องในกรณีใดบ้าง
ณรงค์ เล่าว่า “เรายังไม่สรุปว่าจะฟ้องใคร อาจจะเป็น ศปภ.กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือกรุงเทพมหานคร ขึ้นอยู่กับว่ามีหลักฐานใด และผมไม่สนใจว่าใครจะมองว่ามีเป้าหมายทางการเมือง หากถามว่าทำไมตอนเหตุน้ำท่วมเมื่อปี53 ถึงไม่มีการฟ้องรัฐบาลประชาธิปัตย์ ผมก็ตอบได้แค่ว่าเพราะครั้งนั้นยังไม่มีการรวมตัวของชาวบ้านเช่นนี้ คล้ายๆกับช่วงสึนามิที่มาเร็ว-จบเร็ว แต่ครั้งนี้ระยะเวลามันนาน เขารวมกันติดและเดินมาหาผม ผมเป็นนักวิชาการก็ต้องแนะนำว่าควรจะทำอย่างไร ไม่รู้กฎหมายก็ต้องประสานทีมกฎหมายจากสภาทนายความนั่นคือที่มา”
อ.จุฬาผู้นี้ยังบอกอีกว่า ต้องแยกเป็น2ส่วน กับภัยธรรมชาตินั้นส่วนหนึ่งซึ่งเราเข้าใจได้ เช่นเดียวกับการจัดการสถานการณ์ของรัฐ ที่เมื่อมีปัญหาก็มีช่องให้ฟ้องร้องได้
ทั้งนี้ข้อกฎหมายที่น่าจะเข้าเกณฑ์ในขณะนี้นั้นมีในส่วนของพ.ร.บ.จัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง 2542 ตามมาตรา 9 วรรค1-3 ที่มีหลักครอบคลุมถึง กรณีคดีพิพาทเกี่ยวกับกระทั่งกระทำอื่นใดที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมาย การที่รัฐละเลยต่อการหน้าที่หรือปฏิบัติหน้าที่ล่าช้าเกินสมควร กระทั่งคดีพิพาทที่เกี่ยวกับการละเมิดหรือความความรับผิดชอบอย่างอื่นของหน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่รัฐอันเนื่องมาจากการใช้อำนาจทางกฎหมาย จากกฎ คำสั่งทางปกครอง หรือการปฏิบัติหน้าที่ล่าช้าเกินสมควร
หรือในส่วนหมวดที่3 ตามรัฐธรรมนูญ โดยเฉพาะในมาตรา59 ที่ระบุถึงสิทธิการได้รับข้อมูล คำชี้แจง เหตุผลจากหน่วยงานของรัฐก่อนการดำเนินการใดที่อาจมีผลต่อสิ่งแวดล้อม คุณภาพภาพชีวิต สุขอนามัย ไม่รับถึงส่วนปลีกย่อยที่ขึ้นอยู่กับการตีความ อาทิ การโยงเพื่อให้เข้าข่ายมาตรา 157 ของประมวลกฎหมายอาญา ที่ดำเนินการกับเจ้าหน้าที่รัฐที่ละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ มาตรา 420 ของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่ระบุถึงการดำเนินการเอาผิดกับผู้ที่จงใจหรือประมาทเลินเล่อทำต่อบุคคลอื่นให้เสียหายทั้งทางร่างกาย เสรีภาพ และทรัพย์สิน
ส่วนในช่องทางองค์กรอิสระ อย่างคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาตินั้น นพ.นิรันดร์ พิทักษ์วัชระ กรรมการสิทธิฯ บอกว่า ขณะนี้มีประชาชนมายื่นเรื่องกับกรรมการสิทธิฯ เพื่อดำเนินการสอบสวนจำนวนหนึ่ง โดยทั้งหมดเป็นชุมชนที่อยู่ใกล้โรงงานอุตสาหกรรม และได้รับผลกระทบจากน้ำเสียและสารเคมีซึ่งเข้าข่ายถูกละเมิดสิทธิ์
“ขณะนี้เราตั้งอนุกรรมการขึ้นมาสอบสวนหาความจริง จากนั้นจึงนำเรื่องเข้าสู่ที่ประชุมใหญ่เพื่อลงมติว่าจะรับเรื่องดังกล่าวไว้หรือไม่ นี่คือส่วนของชุมชนที่เขาได้รับผลกระทบ แต่สำหรับกรณีบุคคลทั่วไปขณะนี้ยังไม่มี ซึ่งก็เป็นไปได้ว่าขณะนี้อาจจะยังมีปัญหาในการรวบรวมข้อมูลอยู่ จึงต้องรอให้ผ่านสถานการณ์ช่วงนี้ไปก่อน และหากมีการฟ้องร้องเข้ามากรรมการสิทธิฯถึงจะพิจารณา”
ทั้งนี้หลังน้ำลดพร้อมๆกับกระบวนการยุติธรรมเดินหน้า เราจึงจะเห็นข้อสรุปต่อประเด็นดังกล่าวว่าจะลงเอยอย่างไร
ซึ่งแน่นอนว่าในมุมของประชาชนธรรมดาที่ต้องลุ้นกับการบริหารของรัฐแบบไม่เคยหายใจทั่วท้อง การเลือกที่จะ “ไม่ยอมจำนน” และลุกขึ้นปกป้องสิทธิของตัวเองนั่นคือความสำเร็จ
พอๆกับที่อาจเป็นเพียงหมากหนึ่งในกระดานการเมือง แบบที่ใครต่อใครมักนิยาม?
สำนักงานบัญชีและธุรกิจ พี.เอ.แอล.,สำนักงานสอบบัญชี พีแอนด์อี
ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,จดทะเบียนธุรกิจ,วางระบบบัญชี
